بیدار زنی: رزا لوگزامبورگ ۱ (۱۹۱۹-۱۸۷۱) یکی از مهم‌ترین و به‌یادماندنی‌ترین چهره‌های کمونیست رادیکال و جنبش ضد جنگ، قبل از جنگ جهانی اول در آلمان است. دیدگاه‌های صریح او مانند اینکه «انقلاب باید به‌جای یک گروه نخبه از توده‌ها برخیزد» و «مبارزه همواره باید بر سرنگونی سرمایه‌داری متمرکز باشد»، او را با بسیاری از سوسیالیست‌های دیگر در تضاد قرار داد. بسیاری از نوشته‌های او اکنون مقالاتی کلاسیک تلقی می‌شوند.
او در شهر «زاموش۲» در بخشی از لهستان که تحت کنترل روسیه بود، به دنیا آمد. در دوران نوجوانی در سازمان‌دهی یک اعتصاب عمومی با حزب پرولتاریای لهستان مشارکت کرد. این اعتصاب به اعدام چهار رهبر حزب منجر شد و رزا به سوئیس گریخت و در آنجا ادامه تحصیل داد. او دیگر انقلابی‌های سوسیالیست را در سوئیس ملاقات کرد و با همکاری آن‌ها روزنامه «آرمان کارگران۳» را راه‌اندازی کرد. این روزنامه به‌شدت مخالف سیاست‌گذاری‌های ملی‌گرایانه حزب سوسیالیست لهستان بود و معتقد بود تمرکز مبارزه باید بر سرنگونی سرمایه‌داری باشد.
رزا و همکارانش عقیده داشتند که تمرکز روی استقلال لهستان، فرصت بیشتری برای سرکوب کارگران توسط بورژوازی فراهم می‌کند. او و «لئو یوگیشِس۴» حزب سوسیال دموکرات پادشاهی لهستان و لیتوانی را پایه‌گذاری کردند.
او در سال ۱۸۹۸ شهروندی آلمان را گرفت، به برلین نقل مکان کرد و به حزب سوسیال دموکرات (SPD) پیوست. رزا به مخالفت با ایده سوسیالیسمِ تجدیدنظرطلبانه ادامه داد و بر ضرورت انقلاب تأکید کرد. او باور داشت که بهترین راه برای رادیکالیزه کردن کارگران و رسیدن به انقلاب، اقدام از طریق یک اعتصاب عمومی است.
سرانجام رزا از حزب سوسیال دموکرات آلمان جدا شد؛ دلیل این اقدام رأی مثبت حزب (SPD) در رایشتاگ۴ به اعتبارات جنگی امپراطوری پروس در جنگ جهانی اول و عدم‌حمایت اعضای این حزب از آلترناتیو رزا و «کارل لیبکنشت۵» مبنی بر متحدشدن تمام احزاب کارگری اروپا و سازمان‌دهی یک اعتصاب عمومی به‌منظور پیشگیری از جنگ در حال وقوع بود.
زمانی که جنگ آغاز شد و حزب سوسیال دموکرات آلمان از دولت امپراتوری برای شرکت در جنگ حمایت کرد، رزا به خودکشی اندیشید، اما درنهایت تصمیم گرفت به‌جای این کار، اعتراضات ضد جنگ را سازمان‌دهی کند و همراه با دیگر کنشگران ازجمله کارل لیبکنِشت، «فراکسیون اسپارتاکیست۶» را شکل داد. این گروه دیدگاه‌های ضد جنگ خود را در یک نشریه غیرقانونی زیرزمینی منتشر کرد. درنتیجه این اقدام، رزا و متحدانش بیشتر زمان جنگ جهانی اول را در زندان سپری کردند. مقالات رزا ازجمله «انقلاب روسیه» که او در آن با صراحت لنین و تاکتیک‌های ضد دموکراتیک بولشویک ها را نقد کرده بود، مخفیانه از زندان خارج و منتشر شد.
او در سال ۱۹۱۸ از زندان آزاد شد و حزب کمونیست آلمان (KPD) را با همکاری دیگر همفکران خود پایه‌گذاری کرد. پس از پایان جنگ جهانی اول، حزب کمونیست آلمان به دنبال انقلاب بنیادین بود اما دموکراسی پارلمانی پایه‌گذاری شد. حزب سوسیال دموکرات قدرت را به دست گرفت و «جمهوری وایمار۷» را شکل داد.
رزا در سال ۱۹۱۹ به خیزش اسپارتاکیست ها کمک کرد اما رهبر حزب سوسیال دموکرات و صدراعظم جدید آلمان، شبه‌نظامیان دست راستی را برای سرکوب شورشیان فراخواندند، چند روز بعد، رزا و کارل ربوده‌شده و به قتل رسیدند. جسد رزا در کانال «لندوِر۸» برلین انداخته شد.
رزا لوگزامبورگ به خاطر ثبات باورهایش، قابلیت‌های روشنفکرانه و سخنورانه شهره است. او با درآمیختن در طبقه کارگر، مسائل زنان را دریافت و معتقد بود که زنان زمانی که انقلاب سوسیالیستی به وقوع بپیوندد از بند اسارت اقتصادی خانواده آزاد می‌شوند. یکی از مهم‌ترین نقل‌قول او در تضاد مستقیم با مسیر کمونیسم در آلمان شرقی در پی جنگ جهانی دوم، ایرادشده است:
«آزادی تنها برای حامیان دولت، تنها برای احزاب یک حزب هرقدر هم پرتعداد باشند، مطلقاً به معنای آزادی نیست. آزادی همیشه آزادیِ مخالف است.»
منبع: Revolutionary women: A book of stencils
- Rosa Luxemburg
- Zamosc
- Sprawa Robotnicza
- Leo Jogiches: 1919-186 انقلابی مارکسیست که در لیتوانی، لهستان و آلمان فعال بود
- Karl Liebknecht: 1919-1871 رهبر و نظریه‌پرداز سوسیالیست و کمونیست آلمانی
- Spartakusbund
- Weimar Republic
- Landwehr
مرا عضو خبرنامه‌ی بیدارزنی کن! روی تلگرام هم کانال بزنید حتماً
حتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماًحتماً
سلام
سایت بیدارزنی در تلگرام کانال دارد و می توانید عضو آن شوید