تا قانون خانواده برابر: خشونت در محیط کار و خانه مسئله ای است که اکثر زنان با آن دست و پنجه نرم می کنند. دستمزدهای پایین، ناامن بودن محیط های کار و خشونت های گاه و بیگاه در محیط کار و خانه از جمله مواردی است که روزانه زنان زیادی را مجبور به ترک سپهر عمومی می کند که البته زنان بسیاری در صورت داشتن نیازهای مالی شدید، گاه مجبور به تسلیم در برابر تمامی این مشکلات می شوند.
مشکلات زنان با توجه به فعالیت های چند دهه اخیر آنها برای دستیابی به حقوق برابر و ورود به اجتماع همچنان پا برجاست. گزارش زیر مربوط به کارگاه های تولیدی پوشاک است که از مصاحبه با تعدادی از زنان کارگر بین ۲۵ تا ۴۵ سال بدست آمده است.
بر اساس نتایج مصاحبه های انجام شده، می توان گفت که اکثر کارفرمایان در صنف پوشاک، کارگران خود را بیمه کرده اند، اما دستمزد دریافتی کارگران در بعضی از کارگاه ها کمتر از دستمزد تعیین شده ی اداره کار است. البته، حتی دستمزد دریافتی مطابق اداره کار نیز جوابگوی مخارج زندگی آنان نیست. در اینجا نمی توان صاحب کارگاه را مورد سرزنش قرار داد، بلکه در دوره ی رکود اقتصادی که اکثر کشورهای جهان با آن دست به گریبان هستند، کارگر و کارفرما هر دو مورد ستم واقع می شوند.
به علت شرایط بد اقتصادی کل بازار و واردات بی رویه ی کالاهای چینی، پایین بودن دستمزدها و حتی سود کم دریافتی کارفرماها، آنچنان دور از ذهن نیست و گاها کارگران بخاطر مشاهده ی وضعیت کارفرماها و شرایط بازار از اعتراض کردن اجتناب می کنند.
لازم به ذکر است که دستمزد زنان کارگر کمتر از دستمزد مردانی است که کار مشابه انجام می دهند و این تبعیض جنسیتی را کارگران نیز پذیرفته اند. با توجه به خواسته ی برابری زنان از انقلاب مشروطه تا کنون استثمارزنان کارگر همچنان ادامه دارد. گاه جنبه های استثماری فقط به مسائل مادی ختم نمی شود، نگاه جنسی به کارگران نیز مسئله ای است که شرایط کاری زنان را به مخاطره انداخته است. با ورود به بخش خاصی از این صنف، با معضلات اخلاقی و اجتماعی نیز مواجه می شویم. به دلیل نوع کاری که انجام می شود بعضا مکالماتی صورت می گیرد که باعث از بین رفتن حریم ها شده و این عاملی برای شکل گرفتن روابط غیرکاری و غیراخلاقی می شود.
از میان زنانی که مورد خشونت قرار گرفته اند اقلیتی به دلیل نیازهای مالی مجبور به سکوت و اکثریت مجبور به ترک کار می شوند. با کمی دقت و جستجو می توان مجتمع هایی را یافت که خشونت علیه زنان کارگر در آنجا بیداد می کند. اما به خاطر تهدید شدن کارگران به از بین بردن آبرویشان یا ایجاد مشکلات مالی، کارگران با ترک یا ادامه کار (و البته هر دو در سکوت) سرپوشی بر این معضل اجتماعی می گذارند.
همچنین بخوانید: تبعیض جنسیتی در حوزه کار
خشونت علیه زنان معمولا به محیط کار محدود نمی شود، شکوه از بیکاری همسران یا داشتن همسران معتاد منجر به خشونت های خانگی نیز می شود.به نقل از یکی از زنان کارگر: «خشونت در خانه مسئله ای دور از ذهن نیست، تصور کنید بعد از قریب به ۱۰ ساعت کار خسته به خانه بازمی گردم و متوجه می شوم همسر و فرزندانم گرسنه هستند، تصمیم میگیرم غذا را آماده کنم که با یخچال خالی روبرو می شوم… در این هنگام رو به همسرم که ماههاست بیکار است می گویم خسته شده ام و او باید به دنبال کار برود و از همین جا مشاجرات آغاز می شود… به نظرتان خشونت در چنین شرایطی خیلی دور از ذهن است؟»
زنان کارگر علاوه بر کار در خارج از خانه موظف به انجام امور منزل و تربیت و مراقبت از فرزندان هستند. این مادران در ساعات کاری خود، کودکانشان را نزد همسایه ها یا اقوام می گذارند و به دلیل نداشتن توانایی مالی از سپردن فرزندان خود به مهد کودک ها محروم هستند. همچنین گاه به دلیل دوری محل کار و ناامنی مسیر در هنگام تاریکی هوا، با تاخیر فراوان به منزل باز می گردند. این موضوع در بسیاری مواقع، عاملی برای مشاجره و اختلافات خانوادگی می شود.
با توجه به مسائل یاد شده و مشاهدات عینی می توان خواسته های این قشر از زنان را به صورت: دستمزد برابر و عادلانه، رسیدگی به محیط کار امن و عاری از آزار جنسی، دایر کردن مهد کودک برای نگهداری فرزندان آنها و نیز جلوگیری از ورود بی رویه ی کالاهای چینی و…. بیان کرد.
در انتها باید یادآور شوم که رسیدگی به وضعیت زنانی که نیمی از بار جامعه را به دوش می کشند، خواست هر انسان مسئولی است و خود کفایی و منع واردات بی رویه ی کالاهای خارجی خواست هر تولید کننده ایرانی و در نهایت به نفع توسعه صنعت پوشاک ایران است.
همچنین بخوانید: خشونت علیه زنان کارگر در محیط کار