تا قانون خانواده برابر:
همین حالا زمان عمل است
آزار جنسی در مکان های عمومی از جمله خطرهایی است که معمولا زنان در همه
دنیا با آن مواجه هستند یا ترس از مواجه شدن با آن را دارند. احساس ترس
زنان از حضور در مکان های عمومی، نه تنها دسترسی آنها را به فضاهای عمومی
محدود و حق شهروندی آنان را مخدوش می کند؛ بلکه باعث می شود این مکان ها
بدون حضور آنها، نا امن تر و پرخطر تر شود. از همین رو، لازم است آگاهی و
مهارت خود را در این زمینه بالا ببریم و برای افزایش امنیت زنان در مکان
های عمومی اقدام هایی در حد توان خود انجام دهیم. همین حالا زمان عمل است.
آزار و اذیت جنسی چیست؟
آزار و اذیت جنسی به هر نوع رفتار یا کلام جنسی گفته می شود که آرامش
جسمی یا روانی یک فرد را سلب کرده و در او نوعی احساس ترس، تهدید، نا امنی،
بی احترامی، و توهین ایجاد کند. آزار می تواند شامل خواسته ها و توجه های
جنسی یا هر گونه آزار بدنی و کلامی با هدف جنسی، بدون رضایت طرف مقابل و به
صورت اجباری باشد.
آزار جنسی به چه اشکالی رخ می دهد؟
آزار و مزاحمت های جنسی به اشکال مختلفی رخ می دهد. به طور کلی این
آزارها را می توان شامل دو دسته ”کلامی“ و ”غیرکلامی“ دانست که هر دسته
دارای مصادیق متفاوتی است.
آزار کلامی: در این نوع آزار که بسیار شایع است، فرد مزاحم، با استفاده
از کلمات یا ایجاد صدا موجب بر هم زدن آرامش فرد دیگر می شود. متلک پرانی،
تهدید و توهین، تقلید صدا، طرح پیشنهادات جنسی، ایجاد مزاحمت از طریق تماس
تلفنی یا ارسال پیامک از جمله آزارهای کلامی هستند.
آزار رفتاری: در این نوع آزار، فرد مزاحم با حرکات و رفتار مخالف تمایل
زنان، آنها را در معابر و اماکن عمومی مورد آزار قرار می‌دهد. ایجاد مزاحمت
با وسیله نقلیه، تعقیب کردن، آلت نمایی، دستمالی کردن، چشم چرانی، ادا
درآوردن، توجه ناخواسته دادن، حمله جمعی و تجاوز جنسی از این جمله اند.
آزار جنسی معمولا کی و کجا اتفاق می افتد؟
آزار جنسی در همه جا و همه زمان ها رخ می دهد: خانه، محل کار، خیابان،
وسایل حمل و نقل عمومی (مانند مترو، اتوبوس و تاکسی)، مدارس و دانشگاه ها،
رستوران ها، پارک ها و فضاهای تفریحی، بازارها و مراکز خرید، معابر خلوت یا
پل های هوایی، از طریق اینترنت و تلفن و حتی هنگامی که کسی از اعضای
خانواده، بستگان، دوستان یا همکاران همراه شما است در هر زمانی از روز می
تواند رخ دهد.
مزاحمان و آسیب دیدگان چه کسانی هستند؟
مزاحم می تواند یک فرد یا گروهی از زنان یا مردان باشد. می تواند
کاملا غریبه یا آشنا باشد. همکار، کارفرما، کارمند، مشتری، رهگذر، مهمان و
غیره. این که می گویند مزاحمت برای کسانی که ظاهر و پوشش نادرستی دارند
اتفاق می افتد کاملا نا به جاست چرا که مزاحمت های خیابانی و جنسی علیه همه
افراد با هر نوع پوشش و ظاهر ممکن است رخ دهد. در واقعیت، اغلب دختران،
زنان، (و دو جنسه ها) مورد مزاحمت توسط مردان قرار می گیرند. با این حال،
فرد آزار دیده یا مزاحم می تواند هر کسی با هر تحصیل، مذهب، نژاد، ملیت یا
طبقه ای باشد.
با یک مزاحم چطور برخورد کنیم؟
متناسب با نوع مزاحمت قاطع برخورد کنید، از صدا، حالت چهره، و حالت بدن
استفاده کنید. اعتماد به نفس و آرامش خود را حفظ کنید و آنچه را می خواهید
قاطع و آرام به فرد مزاحم بگویید. پوزش نخواهید، سکوت نکنید و اعتراض خود
را تکرار کنید تا به نتیجه برسید. اگر مزاحم شما را رها نکرد از دیگران کمک
بخواهید.
ماده 619 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مزاحمت های خیابانی علیه زنان و
کودکان را به عنوان جرم تعریف کرده است. بنابراین، اگر احساس خطر کردید با
پلیس (110) یا اورژانس اجتماعی (123) تماس بگیرید و شکایت خود را ثبت
کنید.
برای پیشگیری از آزار جنسی چه اقدامی انجام دهیم؟
قبل از هرچیز باید بدانیم همه ما (زن یا مرد) در مقابل آزار جنسی
مسئولیم. بهتر است به افراد جامعه نشان دهیم که آزار جنسی چه تاثیری می
تواند بر روی فرد آزاردیده بگذارد. آموزش می بایست از کودکی شروع شود.
وظیفه همه ما (خانواده ها، دوستان، مربیان و … ) این است که به کودکانی
که با آنها سرو کار داریم به تدریج بیاموزیم که نباید هیچ کس را مورد آزار
قرار دهند و زمانی که مورد آزار قرار گرفتند یا شاهد آزار بودند، سکوت
نکنند.
شاهدان آزار جنسی نقش موثری در پیشگیری از آزار جنسی دارند. اگر مشاهده
کردیم که فردی مورد آزار تا تجاوز جنسی قرار می گیرد، بدون هیچ قضاوتی به
کمک و حمایت از او بشتابیم و به مزاحم اجازه ندهیم به اذیت و آزار خود
ادامه دهد. در صورتی که نتوانستیم مانع او شویم، با پلیس و اورژانس اجتماعی
تماس بگیریم و گزارش دهیم.
چگونه از فرد آسیب دیده حمایت کنیم؟
کسی که مورد آزار جنسی قرار گرفته معمولا احساسات گوناگونی از قبیل
عصبانیت، تنهایی، کلافگی، نا امیدی، بی پناهی، تحقیر شدگی و … را تجربه
می کند. وظیفه شما به عنوان دوست یا فرد نزدیک، حمایت از اوست:
- از فرد آسیب دیده باید بدون هیچ پیش شرطی و بطور قاطع دفاع کنید.
- به
او این اطمینان دهید که چیزی که اتفاق افتاده تقصیر او نبوده و هیچ چیز
نمی‌تواند مجوزی برای مورد آزار جنسی قرار گرفتن توسط افراد دیگر باشد. - شنونده
باشید اما هیچ گاه او را تحت فشار قرار ندهید که جزییات حادثه را برایتان
تعریف کند. بلکه برای قربانی فضای امنی بسازید که اگر خودش دوست داشت
بتواند راجع به حادثه صحبت کند. - در صورتی که فرد در اثر واقعه
دچار صدمه روحی و جسمی شده باشد، او را تشویق کنید که در اولین فرصت ممکن
به مشاور یا روانکاو مراجعه کند. صبور باشید و به او وقت بدهید تا خود را
بازیابی کند و به شرایط عادی بازگردد.
به یاد داشته باشید!
اگر شما با آزار جنسی مواجه هستید باید بدانید که آزار جنسی هرگز و به
هیچ بهانه ای درست و قابل قبول نیست. این مزاحم نیست که تعیین می کند چه
چیزی آزار محسوب می شود و چه چیزی نه، بلکه احساس شما تعیین کننده است.
آزار جنسی یک جرم است و فرد آزاردیده هرگز و در هیچ سطحی مسئول این اتفاق
نیست. واقعیت آن است که بسیاری از باورهای عمومی به برخی مردان یا مزاحمان
می آموزد که به آزار خود ادامه دهند. چرا که به آنها حس قدرت یا برتری می
دهد. در حالی که، هیچ فردی مجبور نیست خشونت کند. هیچ کس خشن به دنیا نمی
آید بلکه انسان ها یاد می گیرند که خشونت بورزند.