تا قانون خانواده برابر: سوت زدن و متلک گفتن[1]، ابراز نظرات مستقیم و صریح جنسی، استفاده از کلمات جنسیتی[2]، دستمالی کردن[3]، چشم چرانی[4]، تعقیب کردن[5]، خودارضایی در ملا عام[6] و تجاوز از مصادیق بارز آزارهای خیابانی هستند. بیش از 80% زنان دنیا و گروه ها با گرایش های مختلف جنسی[7] در زندگی خود به گونه ای با آزار خیابانی مبتنی بر جنسیت مواجه می شوند. آزار خیابانی تحرک و دسترسی مردم به فضاهای عمومی را محدود می کند. این آزارها نوعی از خشونت جنسی و نقض حقوق بشر است و باید متوقف شود.
اینجا دقیقا در مورد حرف های رایجی مثل «هی خوشگله» یا « بخند! شرط می بندم خوشگل می خندی» یا زل زدن به راه رفتن دخترها حرف می زنیم.
همه این رفتارها آزار و اذیت جنسی محسب می شوند و باید متوقف شوند و از آنجایی که در اکثر موارد مردان عاملان اصلی این مزاحمت های خیابانی هستند، باید مسئولیت پایان دادن به آن را خود به عهده بگیرند. از این رو، در ادامه چند راهکار برای جلوگیری از آزار و اذیت های خیابانی به مردان پیشنهاد داده می شود:
1. چشم چرانی نکنید!
یکی از مهم ترین کارهایی که مردان برای جلوگیری از آزار خیابانی می توانند انجام دهند چشم چرانی نکردن است. به این معنی که شما هرگز نباید درباره بدن یا ظاهر یک زن (یا هر فردی) نظر دهید مگر اینکه آن زن را از نزدیک بشناسید و درک واضحی داشته باشید که این موضوع مورد پذیرش او قرار می گیرد (یعنی شما در مورد آن صحبت کرده اید و او نیز موافقت کرده است). زمانی که در برابر زنان مانند مواجهه با یک شیء یا کالا بیش از حد از چشم و زبان بدن استفاده می کنید این پیام را می رسانید که بدن زن اموال عمومی است. گاهی بهترین اقدامی که می توانیم انجام دهیم امتناع از شرکت در این رفتار سرکوبگر است.
2. گوش دادن همراه با همدلی و همدردی
زمانی که یک زن در زندگی به شما آنقدر اعتماد پیدا کرد که سرخوردگی خود از مواجهه با آزارهای خیابانی را برایتان توصیف کند، بهترین کاری که می توانید انجام دهید گوش دادن است. هر چند شما هرگز به طور کامل احساس او را درک نمی کنید اما سعی کنید حمایتگر باشید و به حرف هایش گوش بسپارید. به هیچ عنوان به آنچه که برای او اتفاق افتاده است شک نکنید و آن را دست کم نگیرید. به او و چیزی که برای شما تعریف می کند باور و یقین داشته باشید و این مسئله را به او ابراز کنید. سپس برای پایان دادن به آزار خیابانی طوری که او دیگر مجبور به تجربه آن نباشد کارهای جدی تری انجام دهید.
3. مردان را جوابگوی آزار زنان در خیابان سازید
امتناع از شرکت در آزار خیابانی کافی نیست. باید مردان دیگر را وادار به پاسخگویی در مقابل واژه ها و اعمال شان کرد. چگونه باید این کار را انجام دهیم؟ خب، حدود 1 میلیون راه وجود دارد. اما برای ساده کردن آن، می توانیم به مردان هشدار دهیم و با آنها وارد بحث شویم[8]. هشدار به مردان یعنی به سادگی و با یک بیان کوتاه و با اشاره نشان دهیم که رفتار آنها خشونت آمیز و غیر قابل قبول است.
این کار چند دستاورد مهم دارد: آزار را هنگامی که دارد اتفاق می افتد متوقف می کند و مرد را به منتقدانه فکر کردن در مورد رفتار خود و تاثیر آن بر قربانی فرا می خواند. هشدار دادن به مردان این تایید اجتماعی را که به مردان اجازه این گونه اعمال را می دهد، به چالش می کشاند. فراخواندن مردان کمی مشکل تر است اما پتانسیل این را دارد که بسیار تحول آفرین باشد.
سوال هایی چون «چرا این کار را می کنید وقتی فلانی مشخصا این کار را دوست ندارد؟» یا «آیا متوجه می شوید که زنان از مورد خطاب وهدف رفتارهای این چنینی قرار گرفتن بیزارند؟» دعوتی برای گفتگوی منتقدانه درباره آزار خیابانی هستند و چنین گفتگوهایی فضای تامل و بازاندیشی را بیشتر فراهم می کنند.
4. با پسران و مردان جوان در مورد استقلال بدنی دیگران صحبت کنید
گذشته از قطع مقطعی آزار خیابانی، اگر بخواهیم یکبار و برای همیشه به این رفتار پایان دهیم، باید این چرخه را بشکنیم و این بدان معناست که ما باید به پسران و مردان جوان خود چیزی متفاوت از آنچه خود آموخته ایم، آموزش دهیم.
از سنین پایین، باید به کودکان(به ویژه پسران) یاد دهیم که استقلال بدنی دیگران (به ویژه زنان و کودکان) را درک کنند و به آن احترام بگذارند. یعنی از همان ابتدا وقتی کودکان دوست ندارند لمس شوند، به نظرشان احترام بگذاریم و متقابلا به آن ها یاد دهیم که این احترام را در مورد دیگران نیز رعایت کنند.
با بزرگتر شدن پسران، مهم است که با آن ها درباره تصاویری که در رسانه ها می بینند صحبت کنیم. آن ها باید درک کنند که -علی رغم تقریبا هر پیامی که از تلویزیون، مجله ها و فیلم ها می گیرند- بدن زنان جزو اموال عمومی نیست. و از همه مهم تر، هر زمانی که افراد جوان در معرض آزار و اذیت خیابانی قرار می گیرند، باید با آن ها در این مورد صحبت کنیم. یعنی با پسران و مردان جوان، باید گفتگویی درباره آنچه دیده اند و اینکه چرا اشتباه است داشته باشیم.
باید باور کنیم آزاردهندگان همان طور که یاد گرفته اند آزار بدهند، می توانند یاد بگیرند که آزار و اذیت جنسی خود را علیه زنان کنار بگذارند. آنها حتی می توانند در این راه به افراد دیگر نیز آموزش دهند که چگونه از خود در برابر آزارهای جنسی محافظت کرده یا برای دیگران مزاحمت ایجاد نکنند. آنها می توانند هر بار که آزار و اذیت جنسی را در مکان های خصوصی یا عمومی مشاهده کردند به یاری فرد آزاردیده رفته و در مقابل مزاحم بایستند.
اگر بتوانیم به جوانان از سنین پایین یاد دهیم که این نوع رفتار چقدر اشتباه است و اگر جایگزین های مثبتی را تعیین کنیم، می توانیم محله ها، شهرک ها، شهرها و اجتماعات خود را دگرگون کنیم.
منبع:
توانمندی زنان وکاهش مشکلات اجتماعی وفرهنگی واقتصادی زنان درتمام عرصه های زندگی