بیدارزنی: هنگامیکه ساتیا نادلا[1] مدیرعامل مایکروسافت در اوایل ماه اکتبر سال 2014 بیان کرد که زنان فعالانه نمیتوانند از افزایش حقوقشان حمایت کنند، همه شگفتزده شدند؛ اما تعجبآورتر از این موضوع، اظهارات زنی در ایالت میشیگان آمریکا در مورد پوشیدن شلوار تنگ یا قوانین برخی بنگاهها و شرکتهای بزرگ آمریکایی در مورد حق بارداری یا شیر دادن زنان به فرزندان خود بود.
این اظهارات به همان اندازه که ناامیدکننده بودند، تازهترین مثالها دربارهی اموری بودند که سال گذشته زنان از انجام آنها منع شدند. اینگونه اظهارات یا سیاستهای برخی شرکتهای بزرگ در مورد رفتار زنان یادآور این مسئله است؛ زنان و دختران، همانند مردان، در قبال رفتارهایشان اختیار تام ندارند و علیرغم «حق رأی تقریباً جهانی»، «قوانین جهانی دربارهی حق دستمزد برابر» و «نمایندگی زنان در اغلب دولتها»، با زنان بهطور برابر رفتار نمیشود.
درواقع، با شروع سال 2014، در سراسر جهان شاهد افزایش محدودیتهایی برای زنان بودیم که با تأکید بر ظاهر فیزیکی و حضور آنها در مکانهای عمومی اعمال میشد. شاید این نوع محدودیتها در ظاهر مسخره به نظر برسند؛ ولی نیت آنها شوم و ظالمانه است. هنوز هم برای تضعیف برابری جنسیتی، زنان در موارد مختلفی ازجمله شکل لباس، نمایش صورت و موفقیت گرفته تا استخدام و موارد دیگر کنترل میشوند.
در ادامه، فهرست فعالیتهایی آمده که زنان در سال 2014 از انجام آنها بازداشته شدهاند.
پوشیدن دامن کوتاه
در فوریه 2014، در اوگاندا قانون جدیدی تصویب شد که پوشیدن دامن کوتاه را بهعنوان بخش بزرگی از قانون ضد پورنوگرافی منع میکرد. طبق توضیح دیلی مانیتور[2]، هر فردی که به نظر برسد پوشش او کافی نیست در خطر نقض این قانون قرار دارد. پیرو این قانون، درحرکتی کاملاً غیرمنطقی، جمعیت خشمگین در این کشور بهزور هشت زن را که در مکان عمومی دامن کوتاه پوشیده بودند با این بهانه برهنه کردند که آنها موجب تشدید قوانین ضد پورنوگرافی میشوند[3].
خنده در مکانهای عمومی
در جولای گذشته، معاون نخستوزیر ترکیه بولنت آرینچ، در یک سخنرانی عمومی دربارهی فساد اخلاقی سعی کرد که زنان را از خنده در مکانهای عمومی منع کند: «(زن) باید بفهمد چه چیزی حرام است و چه چیزی حرام نیست. در مکانهای عمومی نخندد. به احساسات خود پاسخ نداده و باید پاکی خود را حفظ کند». همچنین او در تلاش برای حفظ عفت و پاکدامنی، مکالمههای تلفنی زنان را بهعنوان موضوعات غیرضروری موردحمله قرارداد.
بعد از اظهارات عجیبوغریب آرینچ، زنان با گرفتن عکسهای در حال خنده خود و پخش آن در شبکههای مجازی با هشتگ قهقهه[4]، اعتراض خود را نشان دادند. طبق گزارش بیبیسی، بیش از سیصد هزار توئیت با این هشتگ فرستاده شد. همچنین، اعتراضکنندگان پیشنهاد کردند که بهجای خندهی زنان، دولت به اموری مانند خشونت خانوادگی، تجاوز و ازدواج کودکان بپردازد.
پوشیدن شلوار یوگا یا شلوار تنگ
در ایالاتمتحده، یکی از مدارس میشیگان، دختران جوان را از پوشیدن شلوار یوگا یا تنگ با این بهانه منع کرد که این نوع شلوار، حواس دانش آموزان پسر را پرت میکند. واکنشها به این واقعه متفاوت بود؛ بهطوریکه بعضیها از این تغییر استقبال کردند و برخی دیگر ماهیت جنسیتی آن را به بحث کشیدند. دانشآموزانی که در اوانستون[5] و ایلینویز[6] نیز با چنین ممنوعیتی روبرو شدند، با پوستر و پلاکارد علیه آن جنگیدند. درنهایت، ممنوعیتهای اینچنینی که بهطور نامناسبی دانش آموزان دختر را مورد هدف قرار میدهد، ناعادلانه و مصداق تبعیض جنسیتی محسوب شدند؛ چراکه لباس دختران مسئول رفتار پسران نیست.
گفته میشود این تصمیم پس از اظهارات یک زن آمریکایی در وبلاگ خود مبنی بر نپوشیدن شلوار تنگ در مکانهای عمومی گرفته شده است. ورونیکا پارتریج[7] در وبلاگ خود نوشته بود که شوهرش به او اعتراف کرده است: «هرچند سعی میکند به زنانی که شلوار تنگ میپوشند نگاه نکند ولی این کار برایش سخت است». این نوشتهها، مدیران مدارس در سراسر این ایالت را تحت تأثیر قرارداد.
جلوگیری از بارداری باید تحت پوشش بیمه سلامتی باشد
در تابستان امسال دیوان عالی ایالاتمتحده در تصمیمگیری 5-4[8] خود در بورول وی هابی لابی[9] بیان کرد بنگاههای خانوادگی، در صورت تضاد بین باورهای مذهبیشان و برنامههای مراقبت از سلامتی که توسط کارفرمایان پشتیبانی میشود، لزومی ندارد برای طرحهای جلوگیری از بارداری، پول پرداخت کنند. همانطور که میکس لیز پلانک[10] عنوان کرد، «باوجود اینکه اکثریت این قانون را کوتاه فکرانه نامیدند درواقع هیچ محدودیتی درباره آن وجود ندارد. در حقیقت در این کشور، از هر 10 بنگاه 9 بنگاه، آنهایی هستند که توسط نزدیکان اداره میشوند که تقریباً نصف نیروی کار ایالاتمتحده را به کار گرفتهاند. این موضوع زمانی بدتر شد که 46 بنگاه، فراخوانِ هابی لابی را دنبال کرده و برای معافیت از پوشش کنترل بارداری طرح دعوی کردند».
در مقابل، خبر شگفتآور دیگری مطرح شد که شركتهاى فنآورى بزرگی مثل فيسبوك و اپل «مزيت شغلى» تازهاى براى زنان در نظر گرفتهاند و هزينهاش را نیز پرداخت مىكنند. این شرکتها از کارمندان زن خود درخواست کردند بچهدار نشوند و بهجای آن تخمكهايشان را براى آينده فريز كنند؛ تا چندين سال ديگر كه دورهى مفيد کاریشان به پایان میرسد باردار شده و بچههایشان را به دنیا بیاورند. كارفرمایان مدعىاند اين امر حركتى در راستاى «توانمندى زنان» است و به آنها كمك خواهد كرد درگير چالش برقرارى تعادل بين خانه و محيط كار و استرسهاى ناشى از بچهداری نشوند. درحالیکه اين «پيشنهاد» عملا راه دیگری برای پس زدن زنان بچهدار يا باردار يا زنانى كه قصد دارند بهزودی باردار شوند از چرخه استخدام است و فشار تازهى كارفرمایان بر روی بدن زنانی است که قصد بچهدار شدن دارند.
پوشاندن صورتهایشان با برقع و نقاب
در جولای سال گذشته، دادگاه حقوق بشر اروپا، درخواست تجدیدنظر یک زن از قانون فرانسه که برقع و نقاب را منع میکند را رد کرد. این قانون که از سال 2011 اجرا میشود، از همان ابتدا محل منازعه بود. طرفداران آزادیهای مذهبی با آنهایی سرشاخ شدند که ادعا میکنند حجاب، زنان را به حاشیه کشانده و آنها را تحقیر میکند. طبق گزارش گاردین[11]، یک شهروند زن 24 ساله فرانسوی پاکستانیالاصل استدلال میکند که این ممنوعیت غیرانسانی، خفتآور و تبعیضآمیز بوده و علیه احترام به حقوق خانواده و زندگی خصوصی، آزادی اندیشه، وجدان، مذهب و آزادی بیان است.
سیاستمداران فرانسوی که از «قانون منع» حمایت میکنند، ادعا میکنند؛ دولت در تلاش برای حمایت از برابری جنسیتی و شأن و مقام زن عمل کرده است. ولی از چه زمانی دیکته کردن پوشش زنان در مکانهای عمومی وارد زمین بازی شده است؟
رنگ کردن لبهایشان
از ابتدای سال 2014، مدیران اجرایی بیبیسی، مجریان شبکههای کودک خود را با این ادعا از زدن رژ قرمز منع کردهاند که رژ قرمز پیامهای نادرستی منتقل میکند. ملیسا هاردینگ ویراستار اجرایی سی بیبیسی ایندپندنتز در این زمینه توضیح داد: «ما میدانیم که دختران جوان بیشماری به نوع پوشش مجریان ما توجه میکنند و آنها نباید خیلی سکسی به نظر برسند». او در ادامه گفت: “کودکانی که در انتهای گروه سنی 6 تا 12 سال قرار دارند علاقهی زیادی به روابط دارند و ما میخواهیم نقش- مدلهای[12] مثبتی نمایش دهیم.” چراکه زدن رژ قرمز خودبهخود شما را تبدیل به نقش-مدل بدی میکند».
همانطور که کازموپالیتن[13] اشاره میکند؛ در اینجا فرض بر این است که «رژ لب قرمز» بیشتر از آنکه شکل سادهای از بیان خود باشد «سکس را فریاد میزند». بیبیسی ادعا میکند که میخواهد از هر نوع سکسی کردن بیشازحد تماشاگران خردسال خود جلوگیری کند؛ ولی ممنوعیت رژ قرمز، نشانگر قواعد تبعیضآمیز در رابطه با زنان است؛ یعنی بیبیسی کارمندان زن را بیشازحد سکسی میکند.
کار کردن بهعنوان پیشخدمت زن
طبق گزارش بلومبرگ نیوز، فرمانده ارشد پلیس، خلیل هلالی، در اواخر اوت 2014 اعلام کرد که مطابق با قانون، زنان ایرانی باوجود اینکه میتوانند در آشپزخانهها کار کنند، نمیتوانند در قسمتهای عمومی چایخانهها، کافیشاپها و رستورانها کار کنند.
منتقدان استدلال میکنند این ممنوعیت، فقط نرخ بیکاری زنان را افزایش میدهد؛ ولی در طرف مقابل حقیقت تلخی وجود دارد که 80 درصد پیشخدمتهای زن در ایالاتمتحده گزارش کردهاند که در محل کار خود مورد خشونت جنسی قرارگرفتهاند.
درخواست برای ترفیع
در اوایل ماه اکتبر، تفاسیر کاملاً غیرعقلانی ساتیا نادلا، مدیرعامل شرکت مایکروسافت، در جشن گریس هاپر[14]، تأثیر قابلتوجهی ایجاد کرد. یکی از اعضای هیئتمدیره زن مایکروسافت ماریا کلاو[15] که در مقابل حضار زن با نادلا مصاحبه میکرد از او پرسید که چگونه باید زنان درخواست ترفیع بدهند.
پاسخ او بهخوبی یادآوری کرد که زنان در ایالاتمتحده هنوز هم برای دریافت دستمزد برابر تلاش میکنند. «این درواقع، مطالبه برای ترفیع نیست، بلکه دانستن و ایمان داشتن به این موضوع است که سیستم واقعاً به شما همزمان بااینکه پیشرفت میکنید، ترفیع متناسبی میدهد». نادلا پس از مواجه با نقدهای آنی برای این اظهارنظر، عقبنشینی کرده و معذرتخواهی کرد. ولی چنین اظهارنظری آسیب خود را رساند.
همانطور که سوزی اورمان[16] و دیگران بلافاصله ذکر کردند؛ «سرنوشت» ابزاری برای مذاکره نیست. او حق دارد، زنان با ایمان داشتن، به حقوق برابر نرسیده و نخواهند رسید.
برتری مردانه و نمایش آن از طریق متلک انداختن
در یک کلیپ که از شبکهی دیلی شو[17] پخش شد، جسیکا ویلیامز[18]، بهخوبی نشان داد راه رفتن در خیابان بهعنوان یک زن چگونه است. او در این بخش گفت: «بیاید راه رفتن مرا نشان دهیم. برای بسیاری از پسربچهها راه رفتن، یکقدم زدن درونشهری آرام و خستهکننده است». ولی برای من همانند این است که هرروز در نمایشِ زیبایی رقابت میکنم. اگر بخواهم موقع رفتن به محل کار متلکهای دیگران را نشنوم، تمامکاری که باید بکنم این است که چهار بلوک بهطرف شمال بروم تا پسرانی که در محل میپلکند را ندیده و سه بلوک بهطرف غرب بروم تا از پسربچههای شروری که در حال بازی کردن دومینو هستند دور شوم. آه! از هلندیهای والاستریت، بچه سفیدها، بچه لاتینها، بچه سیاهپوستها، خاورمیانهایها، درواقع از هر مردی دوری کنم. بهعبارتدیگر آزار خیابانی به هر طرفی که نگاه کنید وجود دارد.
هنگامیکه میخواهم با یک زن درباره تجربیات آنها درباره متلک انداختن (سوت زدن) صحبت کنم، -نمیدانم چرا- این تجربه برای همه گیجکننده است و بازگو نمیشود. زنی میگوید: «این ترسناکترین بخش برای من است. هیچوقت نمیدانم که چگونه واکنش نشان دهم. اگر من واکنش نشان دهم، اگر من به مردان متلک بیندازم، آیا امینت من به خطر میافتد؟»
ازدواج با یک مرد اهل عربستان سعودی
اگر شما یک زن پاکستانی، بنگلادشی، اهل میانمار یا چاد باشید که در عربستان سعودی زندگی میکنید، مردان عربستان سعودی برای شما ممنوع هستند. اخیراً پادشاهی، باهدف قرار دادن زنان این چهار کشور، محدودیتهایی را که بر اساس آن شهروندان مرد با چه کسانی میتوانند یا نمیتوانند ازدواج کنند، شدیدتر کرده است. دلیل این امر معلوم نیست ولی یکچیز کاملاً مسلم است؛ این نوع ممنوعیتِ ازدواجی، یکشکل از روشهای بیشماری است که عربستان سعودی بر روی زنان کنترل مطلق اعمال میکند.
نمایش شکم پس از کاهش وزن
در ماه می، مجله شیپ[19]، از بروک بیرمنگام[20] (زنی که 170 پوند از وزنش را بهطور شگفتانگیزی کاهش داد) خواست که قبل و بعد از پخش عکس او در بخش داستانهای موفقیت مجله بدنش را بپوشاند. مشکل؟ بروک، یک مایوی دوتکه پوشیده بود که پوست شل او را نشان میداد که این پوست، یک اتفاق طبیعی پس از کاهش وزن زیاد است.
بیرمنگام با امتناع از تسلیم در این رابطه گفت: «اگر من عکس خودم را همراه داستان نمیگذاشتم، دیگر داستان من نبود؛ داستانی که میخواستم به جهانیان بگویم و فریاد بزنم و نه داستان ایدهال آنها را. پس اگر من نمیتوانستم آن را به روش خودم بگویم، آنها اصلا نمیتوانستند این داستان را بگویند».
پس از جاروجنجال فراوان، شیپ ادعا کرد که همهچیز «سوءتفاهم» بوده و اعلام کرد آنها خرسند هستند که عکس بیرمنگام و بدن جدیدش با مایو دوتکه را در مجلهی خودشان نمایش دادهاند.
مسابقه در یک تورنومت
فدراسیون بینالمللی ای-اسپورتز[21]، زنان رقابت کننده را از رقابت در بخش هارستون[22] ممنوع کرد. اعلام خبر این قانون جدید در تابستان، خشم بسیاری را برانگیخت. طبق گزارش دی ورج[23]، آی ای اس اف[24] پس از مواجهه با واکنشهای شدید، سعی کرد توضیح دهد این کار تبعیض جنسیتی نیست. این فدراسیون اعلام کرد: «ما میدانیم که ای-اسپورتز بهطور گستردهای تحت سلطهی مردان قرار دارد و بازیکنان زن هم بخشی از کل بازیکنان را تشکیل میدهند. ما تلاش میکنیم که با میزبانی فقط برای رقابت کنندگان زن، رقابت زنان را در سطح جهانی بالا ببریم». خب، تورنومنتی که تمام رقابت کنندگان هارستون زن هستند کجاست؟
دختری که مثل پسربچهها، رفتارهای شیطنتآمیز دارد
مارس امسال، سانی کال[25] 8 ساله، از مدرسه مسیحی تیمبرلیک[26] به دلیل مخالفت با نقشهای جنسیتی «از پیش تعیینشده» اخراج شد. بهعبارتدیگر، او دختری است که مثل پسربچهها شیطان و بازیگوش است و مدرسهی محافظهکار او، این رفتار را تأیید نمیکرد. مدرسهی مذکور، طی نامهای اعلام کرد که نمایش سانی “محیط کلاس را به هم میزد”؛ و اگر او به رفتارهای پسر مآبانهاش پایان ندهد نمیتواند به مدرسه بازگردد». قیّم سانی، عاقلانه تقاضای مدرسه را رد کرده و او را دریک مدرسهی عمومی ثبتنام کرد. مادربزرگ او دوریس تامپسون[27] گفت: «چگونه میتوانی به کودکی که میخواهد شلوار و تیشرت پوشیده، بیرون رفته و در میان گلولای بازی کند یا کارهای دیگری انجام دهد، بگویی: “نه نمیتوانی”، “تو باید موهایت را بلند کرده و یک پاپیون صورتی به موهایت بزنی”، چگونه میتوان این کار را انجام داد؟ من نمیتوانم».
تامپسون حق دارد. هیچ کودکی را نمیتوان به خاطر نحوهای که دوست دارد خود را نشان هد، زیر ذرهبین قرارداد. سانی به تکان دادن موهای کوتاهت ادامه بده!
زنان باید آرایش موی خاصی داشته باشند
تصمیمات پنتاگون در سال 2014 حاکی از آن بود که برخی مدلهای موی کارمندان زن سیاهپوست را مناسب نمیدانست بهطوریکه نزدیک بود جسیکا سیمز[28]، افسر جزء درجهدو و یک افسر بیمارستان دریایی به خاطر بافتن موهایشان اخراج شوند. باوجود اینکه نزدیک به یک دهه این ملوانان مدل موی خودشان را تغییر نداده بودند؛ در سال گذشته، مکرراً، به آنها تذکر داده شد که موهای ناموجه خود را کوتاه کنند.
سیمز اعتقاد دارد که این محدودیتهای جدید، مخصوصاً و بهطور ناعادلانهای زنان سیاهپوست را مورد هدف قرار داده است. او به ناوی تایمز[29] گفت: «من فکر میکنم این مسئلهی نژادی است. اکثریت مدل موهایی که دقیقترین مقررات را دارند، مدل موهای زنان سیاهپوست است».
با توجه به شواهدی که این فرضیه را تأیید میکنند، مشکل میتوان با نظر سیمز مخالفت کرد. پس از یک بررسی سهماهه، حتی وزیر دفاع، چاک هیگل[30] موافقت کرد که دستورات از بالا بوده و به کنگره در ماه اوت اعلام کرد که قوانین مو در تمامی شاخهها کمرنگتر خواهد شد.
شیر دادن به نوزاد
مطابق با قوانین دولتی و فدرال باید یک رفتار طبیعی مانند تغذیه نوزاد با شیر مادر غیرجنجالی باشد. ولی این قانون مانع از آزار و تحقیر بسیاری از مادرانی که تلاش میکنند به فرزندان گرسنه خود شیر بدهند نمیشود. امسال شیر دادن به کودک در بسیاری از مکانها ازجمله ویکتوریا سکرت[31]، لا فیتنس[32]، دادگاهها و استخرهای شنا کنار گذاشته شد. این امر نمایانگر واقعیتِ تلخی است که پستان زنان کاملاً جنسی شده و هدف اساسی و بیولوژیکی آن یعنی تغذیه نوزاد، مختل و موردحمله قرارگرفته است.
خوشبختانه، زنان، این ممنوعیتهای بیمعنی را تحمل نکرده و چندین بار اعتراض کردهاند. امیدواریم جامعه بهجایی برسد که دیگر نیازی به چنین اعتراضهایی نباشد.
تبعیض جنسیتی، مسئلهای است که در تمام گوشه و نقاط دنیا وجود دارد. برابری حقیقی تحقق نخواهد یافت مگر اینکه زنان و دختران بهطور مداوم از انجام برخی فعالیتها منع نشوند.
منابع:
www//mic.com
[1] Satya Nadella
[2] Daily Monitor
[3] claiming they were helping to enforce the anti-pornography law
[4] #kahkaha
به معنی قهقهه و خنده در زبان ترکی است.
[5] Evanston
[6] Illinois
[7] veronica partridge
[8] 5-4 decision
[10] Mic’s Liz Plank
[11] Guardian
[12] role model
[13]Cosmopolitan
[14] Grace Hopper Celebration
[15] Maria Klawe
[16] Suze Orman
[17] Daily Show
[18] Jessica Williams
[19]Shape magazine
[20] Brooke Birmingham
[21]e-Sports
[22] Hearthstone
[24] IESF
[25] Sunnie Kahle
[26] Timberlake
[27] Doris Thompson
[28] Jessica Sims
[29] Navy Times
[30] Chuck Hagel
همه این خرده محدودیتها را جمع کنید به اندازه یک100ام محدودیتهای ما نیست.وقتی برای اشتغال وتحصیل مان هم خط قرمز تعیین میکنند