از تلاش برای ثبت آیین «خون بس» تا پذیرش ۶۰ درصدی زنان در کنکور

تاقانون خانواده برابر: در هفته ای که گذشت خبرها رنگ و بوی دوگانه ای داشتند. از یک سو زنان به موفقیت در پذیرش دانشگاه ها دست یافتند و از سوی دیگر از تماشای مسابقه والیبال محروم شدند. از سویی اشتغال زنان به عنوان عامل برهم زدن تحکیم خانواده مطرح شد و از سوی دیگر بر کارآفرینی آنان تاکید به عمل آمد. از یک سو قرار بر این شد که برای امنیت آنها در مکان های تفریحی پلیس زن گذاشته شود و از سوی دیگر تلاش شد تا رسم خشونت بار «خون بس» به عنوان آیین ملی ثبت شود. در نهایت همچنان چاره برای زنان چیزی نیست جز ادامه دادن همان مسیر پیشرفت با تلاش برای حفظ آنچه به دست آورده اند.

در گزارش پيش رو، مروري کوتاه بر مهم ترين اخبار و تحولات رخ داده در حوزه ی زنان در هفته اخیر شده است.

تلاش برای ثبت ملی «خون‌‌بس»، رسمی خشونت بار علیه زنان

در اولین روز هفته، روزنامه [->http://sharghnewspaper.ir/Page/Paper/91/06/19/19] خبر داد که استان‌های فارس، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و چهارمحال و بختیاری در حال آماده‌ سازی پرونده ثبت ملی آیین خون‌بس هستند. خون‌بس رسمی است که براساس آن وقتی در جریان یک درگیری میان دو طایفه یا خانواده فردی به قتل می‌رسید، به منظور پایان دادن به درگیری‌ها،‌ یکی از دختران خانواده قاتل به عقد یکی از نزدیکان مقتول درآورده می‌شد. به گزارش این روزنامه، اولین بار در بهمن ماه سال 89 مسئولان میراث فرهنگی استان لرستان از تلاش برای ثبت ملی خون‌بس سخن به میان آوردند، پس از آن در مرداد‌ماه گذشته از سوی مسئولان اداره میراث استان کهگیلویه و بویراحمد خبر آمد پرونده ثبت ملی خون‌بس تهیه شده و برای ورود این آیین به فهرست آثار ثبت شده ملی ایران تلاش خواهد شد. هم اکنون، علاوه بر این دو استان، استان‌های فارس و چهارمحال و بختیاری نیز در حال تهیه پرونده ثبت ملی خون‌بس هستند.

این اتفاق در حالی رخ می دهد که زنانی که با این آیین به عقد مردی در می آیند معمولا به دلیل کینه خانواده مقتول بسیار مورد رنج قرار می گیرند و گاه به بیگاری کشیده می شوند. هم اکنون مسئولان به جای برخورد با چنین سنت خشنی، آن را راه حلی برای رفع جنگ میان قبایل دانسته و به عنوان یک آیین پسندیده در حال ثبت آن هستند.

بنابراین، بار دیگر شاهد آن هستیم که به جای تدبیری برای مقابله با خشونت های خانوادگی در ایران، به این نوع خشونت ها از طریق اقدامات نابجا و تصویب قوانین و آیین نامه های مغایر با حقوق انسانی زنان، دامن زده می شود. این در حالی است که در دهه اخیر حتی در بسیاری از کشورهای مسلمان نشین، دولت ها در صدد تصویب و به اجرا گذاشتن قوانین مقابله با خشونت علیه زنان بوده اند از جمله اردن، لبنان، مالزی، اندونزی و افغانستان.

در افغانستان هم مانند ایران رسمی وجود دارد به نام «بد دادن» که شوهر دادن زن است در ازای پول یا صلح به ارتباط قتل،‏‎ ‎تجاوز جنسی یا سایر احوال به ‏پیروی از رسوم، عرف و عادات ناپسند‎. اما برخلاف ایران که مسئولان در پی رایج کردن و صحه گذاشتن بر سنت خون بس با به ثبت رساندن آن به عنوان یک آیین ملی هستند، در افغانستان اجرای آیین بد دادن، جرم شمرده می شود. براساس ماده 25 از فصل سوم [«قانون منع خشونت علیه زن»، افغانستان مصوبه 1388->http://fair-family-law.net/spip.php?article1052]، شخصی که زن را با نام «بد دادن» به نکاح بدهد یا بگیرد، به حبس طولانی مدت که از ده ‏سال بیشتر نباشد، محکوم می شود. همچنین، شاهد، وکیل، مصلح و‎ ‎عاقد هم هر یک به حبس متوسط، محکوم و عقد نکاح در صورت مطالبه زن‎ ‎بد داده شده مطابق احکام قانون فسخ‎ ‎می ‏شود.

زنانه های ممنوع؛‌ محدودیت، محرومیت، ممنوعیت!

خبر ممنوعیت ها و محدودیت ها علیه زنان همچنان ادامه دارد. از یک طرف، برای [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1691218] که بر اساس نظر سازمان حج و زیارت و برابر مقررات جاری، برای زنان بدون محرم زیر 45 سال روادید صادر نمی شود که واکنش زیادی را در پی نداشت.

از سوی دیگر، حضور زنان در ورزشگاه 12 هزار نفري آزادي براي تماشاي مسابقه واليبال بين ايران و ژاپن [->http://fair-family-law.net/spip.php?article8279] که واکنش های بسیاری را در پی داشت. فدراسيون واليبال با صدور اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه ورود زنان به ورزشگاه براي تماشاي بازي ايران و ژاپن ممنوع است و جهت كنترل جمعيت، رفاه و امنيت علاقمندان به واليبال به ويژه زنان از بانوان علاقمند به اين رشته تقاضا مي‌شود كه ديدار ايران و ژاپن را از طريق تلويزيون تماشا كنند. اين ممنوعيت با واكنش خبرنگاران زن مواجه شد و تعدادي از خبرنگاران زن حوزه واليبال در گفت‌وگوهايي با خبرگزاري ايسنا اين تصميم را غيرقابل توجيه دانسته و تاكيد كردند كه سالن هاي واليبال محيط مناسبي براي حضور زنان و خانواده ها است. براساس اخبار منتشر شده در خبرگزاري‌ها عصر روز يكشنبه صدها نفر از زنان براي تماشاي مسابقه واليبال به ورزشگاه 12 هزار نفري آزادي رفتند و پس از ممانعت پليس از ورود آنها در پشت درب هاي ورزشگاه تجمع كردند. ماموران نيروي انتظامي و حراست سالن براي عدم ادامه تجمع خانم‌ها با ماشين‌هاي مخصوص اقدام به خروج آنها از محوطه مربوطه كردند و حتي در مواردی اقدام به توهين و فحاشي زنان تجمع كننده كردند. بر اساس گفته برخي از خبرنگاران تعدادی از زنان موفق شدند وارد سالن ورزشگاه گردند اما در نهايت با دخالت ماموران يگان ويژه اين زنان مجبور به ترك سالن شدند و ماموران يگان ويژه سعي در پراكنده كردن بانوان از مقابل مجموعه ورزشي آزادي داشتند و حتي برخي از آنها تا پايان ست دوم نيز در پشت درب ها ماندند كه شايد بتوانند براي ديدن دقايق آخر بازي در ورزشگاه حضور داشته باشند ولي باز هم اين امر محقق نشد و آنها مجبور به ترك محوطه شدند. در اين ميان زنان ژاپني نيز كه براي ديدن مسابقه به ورزشگاه آمده بودند در ابتدا با درهاي بسته روبرو شدند ولي بعد اجازه ورود پيدا كردند. تعداد محدودی از خبرنگاران و عكاسان زن نيز توانستند براي پوشش خبري وارد ورزشگاه شوند، اين محدوديت در حالي صورت مي‌گيرد كه در روز جمعه (17 شهریور)، حدود چهارهزار نفر از بانوان براي تماشاي مسابقه واليبال به ورزشگاه 12 هزار نفري آزادي رفته بودند و به همراه ديگر تماشاگران به تشويق تيم ملي واليبال كشورمان پرداختند.

حضور زنان در استادیوم آزادی برای تماشای دیدار اول تیم ملی والیبال ایران-ژاپن (17 شهریور)

در هفته گذشته خبر محدودیت و کنترل زنان تنها مربوط به خروج از کشور یا ورود به استادیوم های ورزشی نبود. رييس مركز انتظام پليس پيشگيري نيروي انتظامي از حضور نگهبانان زن در مراكز تفريحي، آموزشي و تجاري مخصوص زنان [->http://isna.ir/fa/news/91062213072/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%8A%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7]: اين زنان براي حفظ حريم بانوان فعاليت مي‌كنند! رييس مركز انتظام پليس پيشگيري ناجا با بيان اينكه اين زنان در پارك‌ها، مناطق تفريحي همچون فروشگاه‌ها و … فعاليت مي‌كنند، گفت: از آنجايي كه برخي سارقان زن بوده يا برخي سارقان در پوشش زنانه اقدام به انجام اعمال مجرمانه مي‌كنند، وجود و استقرار نگهبانان زن به خصوص در مراكز مخصوص زنان، مهم است. وي استخرهاي زنان، تالارهاي عروسي، آرايشگاه‌ها و … را از جمله مكان‌هايي ناميد كه زنان نگهبان مي‌توانند در آن به فعاليت بپردازند و به ايسنا گفت: وجود نگهبانان زن علاوه بر حفظ اموال، باعث از بين رفتن مشكلاتي كه ممكن است توسط موبايل‌هاي دوربين ‌دار و برخي رفتارهاي ناهنجار و … ايجاد شود، مثمر ثمر باشد. موضوع پلیس زن و گسترش اختیارات آن در حوزه کنترل زنان امر جدیدی نیست. اما نکته ای که تا کنون بارها مورد نقد قرار گفته استفاده از پلیس زن برای سرکوب زنان است که تا حدودی حضور آنان در مراکز تفریحی را مورد ابهام قرار می دهد.

نمایشگاه «مد و لباس» و طرح «حجاب و عفاف»؛ دو روی یک سکه؟

در هفته ای که گذشت باردیگر «حجاب و عفاف» و «مد»، از جمله مسائل مطرح شده در اخبار بودند. زارعی، مدير كل مشاركت‌هاي اجتماعي جوانان وزارت ورزش و جوانان، از برگزاري گردهمايي 2 روزه و تشكيل شبكه‌ حجاب و عفاف در اواخر شهريورماه در استان مازندران [->http://isna.ir/fa/news/91061810354/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%8A%D9%8A-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%81-%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1]. این در حالی است که به [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1694576]، جانشین سابق معاون اجتماعی نیروی انتظامی در نخستین همایش آموزش انتظامی کارکنان دولت در برخی از ساعات شبانه روز افرادی در سطح شهر مشاهده می کنیم که خیابان گردی کار آنها است، اینها هیچ دل مشغولی ندارند و اگر تظاهر و نمود بدحجابی را می بینیم نباید بگوییم که بدحجاب داریم. در کشور این میزان بدحجاب را نداریم، میزان تعداد افراد بدپوشش بسیار اندک است.

هم زمان با دل مشغولی مسئولان درباره حجاب، نشست خبری نمایشگاه «مد و لباس» روز یکشنبه با حضور معاون هنری وزارت ارشاد در تالار وحدت [->http://fair-family-law.net/spip.php?article8278]. این در حالی است که به گفته [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1692799] استاد دانشگاه وزارت ارشاد با برگزاری نمایشگاه مد و لباس خدمت به بی حجابی می کند. وی در این زمینه اظهار داشت: اگر دوستان وزارت ارشاد با حکم شرعی حجاب آشنا باشند باید بدانند حجاب زن مسلمان باید به گونه ای باشد که زیبایی ها و ویژگی های جسمی و ظاهری او جلوه گری نکند نه اینکه جسم و جمال ظاهری زن در معرض عموم قرار گیرد. وی ادامه داد: بارها تذکر داده شده که مقامات وزارت ارشاد با برگزاری چنین نمایشگاههایی صرفا خدمت به بی حجابی و ضربه به حجاب اسلامی می زنند و کمکی به ترویج آن ندارند.

در راستای برگزاری جشنواره های مد و لباس از سوی وزارت ارشاد، سردار بهمن کارگر در گفتگو با [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1693276] از حمایت پلیس از برگزاری نمایشگاهها و فروشگاههای کارگروه مد و لباس وزارت ارشاد خبر داد. وی با عنوان اینکه هر لباسی که ترویج کننده حجاب اسلامی است و با معیارها مطابقت کند مورد حمایت پلیس است، از برخورد نیروی انتظامی با مزون های زیرزمینی خبر داد: هر نمایشگاه یا مزون زمینی و زیر زمینی که ارائه کننده لباس های خلاف شئونات اسلامی باشد از سوی پلیس پلمپ شده و ماموران با عرضه کنندگان لباس هاس نامناسب برخورد می کند. وقتی لباس فروشی های مناسب در سطح شهر وجود دارد، لزومی به برگزاری شوهای زیرزمینی نیست. این در حالی است که هم اکنون بسیاری از زنان سرپرست خانوار از طریق راه اندازی مزون های زیرزمینی به امرار معاش می پردازند،‌ راهی که تا حدود زیادی نیاز به سرمایه گذاری نداشته و آنها را از واسطه ها در امان نگاه می دارد.

زنان و تحصیلات؛ دستاوردها و تهدیدات

اعلام نتايج كنكور در هفته ای که گذشت بار دیگر خبر از درصد بالای پذیرفته شدگان زن داد. با وجود اعمال سیاست های جداسازی و سهمیه بندی جنسیتی که تحصیلات عالی زنان را تهدید می کند، آنان توانستند [->http://www.wafa.ir/ejtemaee/daneshgah/21802.html] را تشکیل دهند. اگر چه این آمار هم با اما و اگرهای بسیار روبه رو بوده و مورد تردید برخی قرار گرفته است. بنا به اظهارات حسین توکلی،‌ مشاور عالي سازمان سنجش، زنان در گروه های آزمایشی علوم تجربی،‌ علوم انسانی، زبان، و هنر از مردان پیشی بگیرند، اما در گروه ریاضی و فنی از آنان عقب ماندند.

خبر موفقیت زنان در راه یافتن به دانشگاه ها در حالی به گوشمان می رسد که اعمال سیاست های جداسازی جنسیتی گاه حتی امکان تحصیلات متوسطه را از برخی از آنان می گیرد. [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1691168] شهرستان بویراحمد ادامه دارد و اکنون به دلیل نبود زیرساختهای لازم برای اجرای طرح جداسازی دانش آموزان دبیرستانی در این بخش، برخی از دانش آموزان دختر اقدام به ترک تحصیل کرده اند. طرح جداسازی دانش آموزان دختر و پسر در دبیرستانهای روستایی شهرستان بویراحمد از امسال اجرایی می شود اما به حدنصاب نرسیدن دانش آموزان در برخی روستاهای این بخش منجر به تعطیلی تعدادی مدرسه شده است. اگرچه پسران می توانند برای ادامه تحصیل به روستاهای همجوار یا مرکز بخش بروند اما این امکان برای دختران وجود ندارد و آنان راهی جز آویزان کردن کیف مدرسه به دیوار خانه ها ندارند. علی کمالی افزود: فاصله دبیرستان ها در مناطق روستایی از هم زیاد است و دانش آموزان دختر قادر به طی این مسیر برای تحصیل نیستند. وی بیان کرد: از طرفی به دلیل نبود خوابگاه شبانه روزی در مرکز این بخش، برخی دانش آموزان دختر این منطقه مجبور به ترک تحصیل شده اند. با این حال ترک تحصیل دختران در روستاها دلایل دیگری نیز داشت. غلامرضا تاجگردون گفته بود: از زمانی که قیمت بنزین و گازوئیل بالا رفته، به دلیل افزایش هزینه حمل و نقل، تعداد زیادی از دختران روستایی ساکن مناطق محروم مجبور به ترک تحصیل و خانه نشینی شده اند. به گفته وی خانوارهایی که توان پرداخت کرایه راه ندارند، چند خانوار با هم اتاقی برای پسران دانش آموزشان کرایه کرده اند و یا فرزندان خود را در خانه بستگان ساکن کرده اند، اما در مورد فرزندان دختر چنین امکانی را ندارند و همین موضوع باعث ترک تحصیل و خانه نشینی دختران روستایی شده است.

نظامی کردن یا اسلامی کردن دانشگاه ها؟

در هفته گذشته بار دیگر وزیر علوم از سیاست های تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها [دفاع کرد->http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13910616000552]. کامران دانشجو در کنگره سراسری مسئولان بسیج دانشجویی سراسر کشور در دانشگاه فردوسی مشهد گفت: مشکل ما در دانشگاه‌ها ریشه‌ای است و دانشگاه 90 سال است که به همین صورت اداره می‌شود، در شهر تهران اگر یک دبستان اعلام کند که کلاس‌های اول و دوم را که بچه‌ها هنوز به سن بلوغ هم نرسیده‌اند را مختلط برگزار می‌کند، جنجال در کشور به پا می‌شود اما زمانی که من می‌گویم ردیف صندلی دختران از پسران در کلاس‌های دانشگاه جدا باشد، جنجال می‌کنند و می‌گویند می‌خواهید در دانشگاه دیوار بکشید. دانشجو با اشاره به طرح ایجاد دانشگاه دخترانه در استان‌ها تصریح کرد: پس از 33 سال از انقلاب اسلامی هنگامی که بحث دانشگاه دخترانه را مطرح کردم، دیدید که چه هجمه‌ای در داخل و خارج- علیه من ایجاد کردند؛ ایجاد نشدن دانشگاه دخترانه در این 33 سال نشان دهنده این است که این مسئله دغدغه نبوده است. وی افزود: در قبل از انقلاب در رشته مهندسی معدن دانشجوی دختر پذیرفته نمی‌شد اما هنگامی که من گفتم در چند رشته دانشجوی دختر پذیرفته نمی‌شود، برای یک هفته هجمه‌ای بزرگ به راه انداختند و گفتند دارید عدالت را زیر پا می‌گذارید اما تساوی عدالت نیست. وي در خصوص برگزاري اردوهاي مختلط در برخي از دانشگاه‌ها نيز تاكيد كرد: اگر اين موضوع به بنده گزارش داده شود، بلافاصله برخورد مي‌كنيم، چرا كه سياست وزارت علوم، برگزاري اردوهاي مختلط نيست و همه دانشگاه موظف هستند كه بر اساس اين سياست‌ها عمل كنند. وی همچنین با اشاره به پاک سازی دانشگاه ها از اساتید سکولار گفت: استادان سکولار هنوز در دانشگاه وجود دارند اما دیگر نباید باشند، زیرا دانشگاه مکان تربیت است و دانشجو از استادش الگو می‌گیرد.

در مقابل،‌ رئیس‌جمهور پیشین ایران از آن‌چه «اعمال شیوه‌‏های پلیسی»، «تحمیل فضای پادگانی بر دانشگاه» و «تحقیر استاد و دانشجو» خواند، انتقاد کرد. خاتمی نتیجه چنین روندی را «سیل مهاجرت» دانست و افزود: «فردی هم که نتواند مهاجرت کند دلزده و مایوس می‌‏شود یا به سمتی گرایش پیدا می‌‏کند که نتیجه خطرناکی به همراه دارد».

سیاست های جمعیت و اشتغال؛ تدابیری برای خانه نشین کردن زنان

سیاست های دولت در راستای افزایش جمعیت و خارج کردن زنان از محیط کار ادامه دارد. دستورالعمل برنامه ملي افزايش جمعيت در ستاد ملي زن و خانواده در چهارمین جلسه ستاد ملي زن و خانواده بررسی شد. در این جلسه، پس از ارائه تحليلي از روند وضعيت تحولات جمعيتي کشور در سال هاي اخير، بندهاي مختلف پيش نويس دستورالعمل برنامه ملي ارتقاي نرخ باروري به بحث گذاشته شد.

از طرف دیگر، نايب رييس فراكسيون زنان مجلس شوراي اسلامي، با وجود شکست سیاست های مرتبط با دورکاری،‌ خواستار «افزایش امکان دورکاری زنان» شد. وی گفت: لازم است دولت برنامه‌ريزي‌هاي لازم در زمينه [->http://isna.ir/fa/news/91062011821/-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D9%8A%D8%B4-%D8%A7%D9%85%D9%83%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%8A-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%8A%D8%A8-%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D8%B3] را انجام دهد، چرا كه هدف اصلي از اشتغال زنان استفاده از تخصص آنهاست. وي تصريح كرد: زني كه به طور مداوم بيرون از منزل كار مي‌كند نمي‌تواند وظايف مادري و همسري خود را به گونه‌اي مطلوب انجام دهد، بنابراين بايد راهكارهايي بينديشيم تا زنان در عين اينكه نقش اصلي خود را در ارتباط با خانواده به خوبي ايفا مي‌كنند بتوانند در عرصه‌هاي سياسي و اجتماعي نيز شركت داشته باشند. چرا كه كار زنان مكمل كار مردان است و به علت خصلت‌هاي زنانه خيلي مواقع ظريف تر و كارشناسانه تر از مردان كار مي‌كنند. ميرگلوبيات درباره ضرورت فرهنگ سازي در زمينه دستمزد زنان اظهاركرد: لازم است زن و شوهر به خوبي با يكديگر تعامل داشته باشند و مهم نيست كه كارت حقوق دست كداميك از آنان باشد بلكه بايد بين آنان همكاري وجود داشته باشد. ميرگلوبيات درباره تقليل ساعت كاري زنان شاغل اظهار كرد: دولت بايد در اين زمينه مساعدت كند تا كارفرمايان نسبت به بكارگيري زنان بي رغبت نشوند در اين راستا مي‌تواند پرداخت قسمتي از دستمزد زنان را به عهده بگيرد و يارانه‌هايي را به كارفرمايان در اين زمينه پرداخت كند.

در مقابل، دبير كل جامعه اسلامي زنان اظهار داشت: در حال حاضر مطرح كردن ضرورت [->http://isna.ir/fa/news/91062012027/%D8%AF%D8%A8%D9%8A%D8%B1-%D9%83%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B6%D8%B9%D9%8A%D9%81-%D9%8A%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D9%83%D9%8A%D9%85]؛ چرا كه وضعيت اقتصادي به گونه‌اي است كه تنها نمي‌توان با كار كردن مرد نيازهاي اقتصادي خانواده را برآورده كرد. معصومه رضايي دبير كل جامعه اسلامي زنان با بيان اينكه سست شدن يا قوام يافتن بنيان خانواده ربطي به اشتغال زنان ندارد، تاكيد كرد: اين موضوع به پيوندهاي عاطفي درون خانواده و وابستگي‌هاي روحي و فكري زن و شوهر بستگي دارد. درواقع بي تعهدي زن يا مرد نسبت به يكديگر و نبود محبت بين آنان از جمله عواملي است كه باعث سست شدن بنيان خانواده مي‌شود. وي در ادامه گفت: اگر زن و مردي همگام و همراه يكديگر باشند هميشه به يكديگر كمك خواهند كرد و حتي اشتغال زن مي‌تواند باعث پيوند بيشتري ميان آنان شود چرا كه مي‌توانند با يكديگر در زمينه موضوعات كاري همفكري و مساعدت كنند. رضايي در ادامه اظهاركرد: بيشتر زنان روستايي، كشاورزي مي‌كرده‌اند و كشاورزي شغل خارج از خانه محسوب مي‌شده است، بنابراين اشتغال زن در بيرون خانه موضوع جديدي نيست. وی به جای تاکید بر خانه نشین کردن زنان برای انجام مسولیت های مادری به ضرورت فرهنگ سازي در زمينه كمك ساير اعضاي خانواده به زنان شاغل درانجام امور منزل اشاره کرد و گفت: ‌از گذشته نيز لازم بوده است كه در اين زمينه فرهنگسازي شود؛ اما در حال حاضر اين نياز بيش از پيش احساس مي‌شود. زن به عنوان قوام دهنده، تلطيف كننده و هماهنگ كننده امور منزل لازم است در محيطي آرام قرار گيرد و اگر تمام مسئوليت‌هاي خانواده به دوش او گذاشته شود حتي اگر اشتغال نداشته باشد، به سلامت او آسيب مي‌رسد.

بحث بر سر اشتغال و تحصیل زنان به عنوان موانعی برای تحکیم خانواده در حالی بر سر زبان بسیاری از مسئولان است که از سوی دیگر برخی از آنان در پی ترویج مسائلی هم چون ازدواج موقت هستند که خود، عامل ناامنی در خانواده هاست. ريیس ستاد اقامه نماز کشور خطاب به روسای دانشگاه ها ضمن حمایت از تفکیک جنسیتی [->http://www.wafa.ir/ejtemaee/daneshgah/21769.html]: فضایی ایجاد کنید که ازدواج دانشجویی آسان و ازدواج موقت راه اندازی شود و گرنه حرام رخ می دهد.

خشونت در برابر خشونت

در هفته ای که گذشت، باردیگر خبر از اعدام در ملاء عام و تاکید مقامات برآن بود. اما همچنان به این سوال که چقدر مجازات هایی که خود پیام آور خشونت هستند می توانند مانع از رشد خشونت در جامعه شوند، پاسخی داده نشده است. در همین راستا، سرپرست دادسرای جنایی تهران از عزم راسخ قوه قضاییه برای اجرای احکام سارقان مسلح، متجاوزان به عنف و مخلان نظم جامعه در ملاء عام [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1693930]. قاضی امیر آبادی فراهانی در حاشیه اعدام عقرب سیاه در گفتگو با خبرنگارمهر اظهار داشت: اجرای احکام در ملاء عام باعث می شود افرادی که به نحوی فکر می کنند مرتکب جرم شده و کسی از کارهای آنها مطلع نمی شود خود را در یک لحظه در جایگاه اجرای حکم ببیند و به طور قطع افکار احمقانه خود را کنار می گذارند. وی افزود: اجرای این احکام در ملاء عام باعث آسوده خاطر شدن شهروندان شده و آنها اطمینان پیدا می کنند که قوه قضاییه مجرمی را بدون مجازات نمی گذارد، همچنین اجرای احکام درملاء عام باعث جلوگیری از افزایش جرائم و کاهش بسیاری از ناهنجاری ها خواهد شد.

عقرب سیاه به فردی به نام «صادق مرادی» گفته می شود که در سال 88 به اتهام ربودن 30 زن و آزار و اذیت آنها در بیابان های حسن آباد تهران دستگیر شد. وی که تا آخرین دقایق پیش از اعدام در ملاء عام اتهامات خود را نپذیرفت، با حکم قضات شعبه 79 دادگاه کیفری به قصاص محکوم شد و رای صادره از سوی شعبه 14 دیوان عالی کشور تایید شد. این حکم 52 ماه پس از دستگیری و با رای قضات شعبه 79 دادگاه کیفری بامداد سه شنبه در چهار راه نظام آباد و در حضور صدها نفر [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1693870]. بسیاری از قربانیان این پرونده از ترس آبروریزی یا تهدید شکایت نکرده یا شکایت خود را با مراجعه به دادگاه پس گرفته‌اند. قربانیان گفته‌اند که وی در تماسهای تهدید آمیز خود گفته‌است که نام و آدرس مدرسه فرزندان شاکیان را نیز دارد. صادق مرادی در محاکمه اول به اعدام محکوم و در محاکمه دوم تبرئه شد. تبرئه او باعث ایجاد بحثهای اعتراض‌آمیز در میان رسانه‌ها شد و قربانیان هم نسبت به نقض حکم اعدام توسط دیوان‌عالی کشور، اعتراض کردند. این مسئله حتی باعث اعتراض رئیس قوه قضائیه به حکم شد. پس از تبرئه وی و واکنشهای بسیار به این حکم پرونده برای رسیدگی دوباره به شعبه 79 دادگاه کیفری استان تهران فرستاده شد و این بار قضات دادگاه به ریاست قاضی محمدی کشکولی به پرونده رسیدگی کردند. وی در سومین محاکمه در بهمن 1390 به اعدام محکوم شد که قضات شعبه 14 دیوان عالی کشور حکم را تائید کردند.

روز پیش از آن نیز مرد دیگری برای اتهامی مشابه در ملاء عام اعدام شد. [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1693726] 34 ساله اهل رامیان متهم به تجاوز به عنف در شهرستان شاهرود در ملا عام اجرا شد. حکم اعدام وی در ملاء عام به همراه یکصد ضربه شلاق حد شرعی به جرم زنا و تجاوز به عنف توسط دادگاه کیفری استان مستقر در شهرستان شاهرود صادر شده بود. دادگستری کل استان سمنان اجرای قاطعانه احکام را بیش از پیش مورد تاکید قرار داده و اجرای احکام الهی را موجب بازدارندگی متجاوزین به حقوق و نوامیس مردم و در جهت جلوگیری از بروز جرم و خروج از قانون و اخلاق در جامعه و افزایش امنیت اجتماعی دانسته است.

اعتیاد زنان، مسئله ای رو به رشد

سوء مصرف مواد مخدر در میان زنان موضوعی است که اخیرا توجه مسئولان و پژوهشگران را به خود جلب کرده است؛ موضوعی که تا مدتها پنهان مانده بود. در این راستا،‌ معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی از افتتاح کمپ جدید ترک اعتیاد شیشه ویژه زنان در یک ماه آینده خبر داد [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1694788]: در حال حاضر برای ترک اعتیاد زنان 12 کمپ ویژه در سراسر کشور وجود دارد که براساس برنامه ریزی های صورت گرفته این تعداد افزایش پیدا می کند.

همچنین،‌ در نشست علمی پژوهشی که با عنوان «[->http://www.wafa.ir/ejtemaee/asib_ejtemaee/21631.html]» برگزار شد،‌ دکتر فیروزه جعفری اظهار داشت: با وجود اینکه زنان کمتر از مردان مواد مخدر مصرف می‌کنند اما سریع تر از آنان دچار پیامدهای و عوارض ناشی از مصرف مواد مخدر می‌شوند. وی عوامل روانی – اجتماعی، فرهنگی و ژنتیکی را از عوامل موثر بر مصرف مواد در زنان ذکر کرد و افزود: مواجهه با محیط خانوادگی آشفته، پر از مشاجره و خشونت از عوامل روانی- اجتماعی تاثیرگذار در شروع و شیوع مصرف مواد در زنان هستند و مطالعات نشان می‌دهد که زنان معتاد اغلب تحت تأثیر روابط و مصرف مواد در همسر یا افراد مهم زندگی خود با مواد آشنا شده و مصرف آن را شروع کرده‌اند و علی ‌رغم اینکه کمتر از مردان مصرف مواد دارند، اما سریع‌تر به سمت آن وابستگی پیدا می‌کنند. جعفری با تاکید بر اینکه عوامل فرهنگی علاوه بر شکل دادن به الگوهای مصرف و سوء مصرف، می‌توانند در شروع مصرف مواد در زنان موثر باشند، ادامه داد: فشار اجتماعی بر زنان برای داشتن اندام متناسب، بیش از مردان است، لذا آنان از موادی مثل سیگار، کوکائین و سایر مواد محرک، برای کاهش وزن خود استفاده می‌کنند بدون آنکه از عوارض آنها اطلاعی داشته باشند.

جعفری در خصوص درمان زنان معتاد اظهار داشت: زنان نسبت به مردان با موانع بیشتری برای دسترسی به درمان مواجه هستند و در بین زنانی که به درمان دسترسی پیدا می‌کنند میزان ماندگاری در درمان نیز کمتر است، چرا که آنان برای ادامه درمان با مشکلات بیشتری روبرو هستند. وی افزود: زنان سوء مصرف‌ کننده مواد با انگ اجتماعی، فرهنگی و فردی مواجه‌اند، خصوصاً هنگام بارداری، احساس گناه و شرم از مصرف مواد به انگ مصرف مواد تبدیل می‌شود و این امر می‌تواند مانع از مراجعه آنان به مراکز درمانی شود. جعفری ادامه داد: اغلب زنان معتاد یا به تنهایی سرپرستی کودکان‌شان را بر عهده دارند یا با همسرانی زندگی می‌کنند که خود نیز مصرف کننده‌اند و به همین خاطر مشکلات مربوط به نگهداری از کودکان در زمان مراجعه به مرکز درمان و تأمین هزینه‌های درمان از جمله موانع دسترسی به درمان آنان محسوب می‌شود. وی گفت: احتمال ابتلا به اختلالات روانپزشکی، وجود خشونت خانگی و سوء رفتار هیجانی، جسمی و جنسی در زنان معتاد بیشتر است و این عوامل نیز باعث می‌شوند که دسترسی زنان به درمان سخت‌تر شود لیکن علی‌رغم همه موارد فوق، در صورت حمایت های روانی، اجتماعی در برنامه درمان زنان، ماندگاری در درمان بهتر خواهد بود.

هشدارها درباره سلامت زنان

در هفته گذشته بار دیگر به مواردی که سلامت زنان را تهدید می کند اشاره شد. [->http://isna.ir/fa/news/91062012083/%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D8%B3-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%8A] ضمن تاكيد بر توجه زنان به دردهاي لگني مقاوم به درمان و دردهاي قاعدگي شديد به عنوان علائم ابتلا به بيماري اندومتريوز، عنوان كرد: متاسفانه زنان ايراني بسيار دير و در مراحل پيشرفته بيماري اندومتريوز به پزشك مراجعه مي‌كنند. دكتر اعظم موسوي درباره بيماري اندومتريوز در زنان توضيح داد: زماني كه اندومتر يا مخاط‌هاي داخل رحمي در نقاط ديگر بدن از جمله در لگن رشد مي‌كند و باعث ايجاد چسبندگي در ارگان‌هاي مختلف لگني مي‌شود، فرد مبتلا به اندومتريوز شده است. به گفته وی اندومتريوز مي‌تواند يك عامل مستعدكننده ابتلا به سرطان لگن و تخمدان باشد. موسوي با بيان اينكه بروز اندومتريوز وابسته به فاكتورهاي استرسي و ايمني است، اظهار كرد: اندومتريوز معمولا در طبقه تحصيل‌ كرده و در ميان زناني كه دير ازدواج كرده‌اند و همچنين افرادي كه استرس زيادي را تحمل مي‌كنند، شيوع بالايي دارد. رييس انجمن سرطان زنان ايران ادامه داد: شيوع اندومتريوز در جوامع گوناگون متفاوت است. اما به نظر مي‌رسد شيوع آن در كشور ما رو به افزايش است و فاكتورهاي محيطي و شرايط زندگي در دنياي صنعتي امروز بر روي آن تاثير داشته است. وي در پاسخ به اين پرسش كه زنان ايراني مبتلا به اندومتريوز اغلب در كدام مرحله از سير بيماري، به پزشك مراجعه مي‌كنند، عنوان كرد: متاسفانه زنان ما زماني به پزشك مراجعه مي‌كنند كه كيست تخمداني ايجاد شده و دردهاي لگني به سراغشان آمده و بيماري به مرحله 3 و 4 خود رسيده است و چسبندگي‌هاي لگني ايجاد شده است. رييس انجمن سرطان زنان ايران اضافه كرد: چسبندگي‌هاي لگني درد زيادي ايجاد مي‌كنند و منجر به ايجاد ناباروري در زنان مي‌شوند.

از سوی دیگر، [->http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1691253] بر روی حوزه‌های شناختی و مهارتهای گفتاری زنان و مردان مبتلا به بیماری آلزایمر دریافتند که مردان مبتلا به این بیماری به طور قابل توجهی کمتر از زنان مبتلا به آن آسیب می‌بینند. براساس نتایج حاصل از این گزارش محققان افزودند: علت این پدیده احتمالاً به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن به ویژه در دوران یائسگی زنان است که زمینه بروز آلزایمر را فراهم می‌کند. نتایج آزمایشات قبلی نیز بیان کرده است که زنان مبتلا به این بیماری در مقابل مردان آسیب‌پذیر ترند اما شواهد آنها محدود بوده است. امکان بروز این بیماری در میان زنان همواره بیشتر از مردان است.