در این کتابچه به این موضوع میپردازیم که چرا حقوق باروری مهم است. چرا بارداری باید آگاهانه و آزادانه باشد. چرا بارداری آگاهانه و آزادانه حق همه انسانهاست.
بیدارزنی: همه افراد حق دارند بدون تحمل خشونت، اجبار و تبعیض درباره بارداری و مسائل مرتبط با آن تصمیم بگیرند. اگر این حق رعایت نشود، سلامت جسمی و روحی افراد به خطر میافتد. اصل نهم قانون اساسی ایران نیز بر حقوق و آزادیهای فردی تاکید دارد. اما در ایران همواره این حقوق با مفاد قانونی مربوط به ازدواج، بارداری و سقط جنین نقض شده است.
سقط جنین در ایران جز در موارد سقط درمانی، ممنوع است. در سال ۱۳۸۴، قانون سقط درمانی به تصویب رسید که بر اساس آن در مواردی از جمله حفظ سلامتی مادر و نوزاد، با تایید پزشک و مراحل ویژه حقوقی، سقط انجام میگیرد. اما اگر زن اقدام به سقط عمدی کند که مجوز درمانی نداشته باشد، محکوم به پرداخت دیه به پدر جنین است و مجازات کسانی مانند پزشکان هم که این عمل را انجام میدهند؛ دو تا پنج سال حبس است.
در حال حاضر علاوه بر ممنوعیت سقط جنین، پیشگیری از بارداری نیز با مشکل مواجه است. از سال ۹۳ به بهانه پیر شدن جمعیت ایران، برنامههایی برای افزایش جمعیت اجرا میشود که خدمات و آموزشهای مربوط به پیشگیری از بارداری را محدود و در بسیاری از موارد حذف کرده است.
همچنین بخوانید: روایتی از پایان خودخواسته بارداری و مشکلات آن
بر اساس طرح فعلی مجلس با عنوان «جوانی جمعیت و تعالی خانواده»، تمامی عملهای جراحی برای پیشگیری از بارداری نظیر وازکتومی و توبکتومی و هرگونه تبلیغ درباره کاهش فرزندآوری ممنوع است و اقدام و همکاری در این عملها، همانند سقط جنین با مجازات همراه است. در طرح دیگری توزیع وسایل پیشگیری از بارداری توسط خانههای بهداشت در بسیاری از مناطق از جمله مناطق عشایری کشور به طور کل ممنوع اعلام شده است. از این رو، افرادی که بارداری برایشان خطرناک است نیز از خدمات پیشگیری از بارداری محروم شدهاند.
تصویب و اجرای این طرحها در کنار ممنوعیت سقط جنین، میتواند تبعات بسیار بدی بر زندگی مردم و به ویژه سلامت زنان و کودکان داشته باشد. در حال حاضر محدودیت در دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری؛ تعداد بارداریهای ناخواسته را بیشتر کرده است و اغلب زنان و خانوادههای فقیر و محروم که توان مالی خریدِ این خدمات را از بازار آزاد ندارند؛ از ابتداییترین امکانات در این زمینه محروم شدهاند.
بالا رفتن تعداد بارداریهای ناخواسته باعث میشود که زنان بسیاری سقط جنین را به عنوان راه حل انتخاب کنند. اما سقط جنین خودخواسته در ایران ممنوع است و تنها در مواردی بسیار خاص آن هم به دلایل پزشکی میتوان مجوز سقط جنین گرفت. حال با این محدودیتها چند زن مجبور به انجام سقط جنین در محیطهای ناایمن و غیربهداشتی خواهند شد؟ آمار مرگ و میر مادران چقدر بیشتر میشود؟
همچنین بخوانید: روایتهایی از سقط جنین زنان در جهان
تشویق به ازدواج و فرزندآوری در سنین پایین، یکی دیگر از برنامههای افزایش جمعیت است. این موضوع نه تنها تعداد ازدواج کودکان بلکه تعداد دختربچههایی را که مادر میشوند نیز بالا میبرد؛ در حالی که ازدواج کودکان یک ازدواج اجباری به حساب میآید و رابطه جنسی با کودک ممنوع است. ضمن آنکه این کودکان و نوزادان آنها در هنگام بارداری و بعد از آن با خطرات جدی سلامتی رو به رو میشوند.
در این کتابچه سعی داریم نشان دهیم چرا تصمیمگیری درباره بارداری باید آزدانه باشد و همه درباره آن اطلاعات و آگاهی کافی داشته باشند؟ و در صورتی که این خدمات به صورت یکسان در اختیار همه نباشد چه تاثیری بر افراد و جامعه خواهد گذاشت؟
کتابچه را میتوانید از اینجا دانلود کنید.