نگاهی اجمالی به شروط ضمن‌‌عقد

0
24
شروط ضمن عقد

بیدارزنی: در هر معامله طرفین می‌توانند شروطی را به اصل معامله اضافه کنند البته این شروط نباید با ذات اصلی معامله مخالف باشد. ازدواج هم از این امر مستنثنی نیست و زن و شوهر می‌توانند شروطی تحت عنوان شروط ضمن‌العقد به عقد ازدواج اضافه کنند؛ اما این شروط ضمن‌‌العقد چیست؟ چه مواردی را می‌توان به‌عنوان شروط اضافه کرد.

با نگاهی به قانون متوجه می‌شویم، زنان پس از ازدواج دچار محدودیت‌هایی می‌شوند و مردان از موقعیت‌هایی بهره دارند که زنان از آن بی‌نصیب هستند. مردان می‌توانند همسرشان را طلاق دهند، حضانت فرزندان را بپذیرند؛ در حالی که زنان باید برای سرپرستی فرزندان تلاش کنند، می‌توانند همسر دوم اختیار کنند، می‌توانند مانع از خروج زن از کشور و حتی در مواردی مانع اشتغال زن شوند و…

یکی از موارد مهم که می‌تواند تا حدی به زنان کمک کند امضا و اضافه کردن شروطی به سند ازدواج است.

در سند ازدواج ۱۲ شرط از قبل به صورت چاپی نوشته شده که زن و شوهر در هنگام عقد می‌توانند با امضا هر شرط رضایت خود را به آن شروط اعلام نمایند.

بندهای دوازده‌گانه‌ی سند ازدواج شامل چه مواردی است؟

۱. استنکاف شوهر از دادن نفقه زن به مدت شش ماه

۲. بدرفتاری غیرقابل تحمل مرد با زن و فرزندان

۳. بیماری خطرناک غیرقابل درمان مرد در حدی که سلامت زن را به خطر اندازد.

۴. جنون مرد در مواردی که فسخ نکاح شرعاً ممکن نباشد. دیوانه بودن مرد در زمانی که امکان فسخ نباشد.

۵. اشتغال مرد به کاری که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه می‌زند.

۶. محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر

۷. اعتیادی که به اساس خانوادگی ضرر بزند مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه منزل و وارد کردن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند شود.

۸. ترک بدون علت خانواده یا غیبت یکسره شش ماهه بدون دلیل موجه.

۹. محکومیت قطعی مرد در اثر ارتکاب به جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب به جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد.

۱۰. در صورتی که پس از گذشت پنج سال مرد در خصوص فرزند دار شدن مشکل داشته باشد.

۱۱. در صورتی که مرد مفقودالاثر شود و ظرف شش ماه پس از مراجعه زن به دادگاه پیدا نشود.

۱۲. مرد، همسر دیگری بدون رضایت و اجازه زن اختیار کند.

اما در کنار این شروط چاپی، طرفین می‌توانند شروطی را اضافه کنند که به آن شروط ضمن‌العقد می‌گویند.

شروط ضمن‌العقد شامل چه مواردی است؟

۱. وکالت در طلاق

۲. حق تحصیل

۳. حق اشتغال

۴. حق خروج از کشور

۵. حق حضانت فرزندان در صورت طلاق

۶. حق تعیین مسکن

همانند باقی عقود، عقد ازدواج یک سند حقوقی مهم است و تعیین هر لغت می‌تواند مهم باشد و چه بسا در هنگام اجرای آن شرط همان لغت ثبت شده عاملی باشد بر اجرا نشدن شرط مورد نظر. پس زن و شوهر باید قبل از ثبت با وکیل همفکری کنند.

۱. شرط حق تحصیل:

شوهر به همسرش اجازه می‌دهد تا هر زمان که بخواهد به تحصیل خود ادامه دهد.

۲. شرط حق اشتغال:

زن می‌تواند به‌جای خانه‌دار بودن، بیرون از خانه شغلی برای خود انتخاب کند.

۳. شرط حق خروج از کشور:

شوهر به زن اجازه می‌دهد برای خروج از کشور نیازی به اجازه همسرش نداشته باشد. تعیین مدت، مقصد و شرایط مربوط به مسافرت به خارج از کشور به صلاحدید خود زن است.

۴. شرط حق تعیین مسکن:

حق انتخاب مسکن و تعیین شهر یا محلی که زندگی مشترک در آنجا ادامه پیدا کند با زن خواهد بود.

۵. شرط حق حضانت فرزندان:

زن و شوهر توافق می‌کنند اولویت در حضانت فرزند یا فرزندان مشترک در صورت طلاق با مادر خواهد بود، اعم از اینکه مجدداً ازدواج کند یا خیر.

۶. شرط حق وکالت در طلاق:

شوهر به زن وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر می‌دهد تا زن در هر زمان و تحت هر شرایطی از جانب شوهر اقدام به مطلقه نمودن خود از قید ازدواج نماید.

در این خصوص باید توجه کرد که حق طلاق تحت هر شرایطی از حقوق مرد است. به هیچ طریقی نمی‌توان این حق را از او سلب کرد یا به دیگری داد.

پس عبارت دادن حق طلاق به زن» غلط است و باید از دادن وکالت در طلاق به زن حرف زد؛ یعنی زن از طرف مرد وکالت دارد که اجرای حق طلاق او را بخواهد.

۷. شرط تنصیف:

بنابراین شرط، کلیه اموالی که زن و شوهر پس از ازدواج به دست آورده‌اند به نسبت مساوی بین آن‌ها تقسیم می‌شود.

آیا نوشتن شروط در عقدنامه کافی است؟ مطابق قانون بله. اما متاسفانه بعضی از سردفتران ازدواج از ثبت شروط ضمن‌العقد خودداری می‌کنند که در این مواقع زن و شوهر حتما باید برای ثبت به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.

شاید از جهت عرف و از طرف خانواده‌ها شروط فوق و بیان کلمه طلاق در ابتدای ازدواج خوش‌یمن نباشد اما آینده‌نگری و وجود این شروط که ایجاد برابری بین زوجین را می‌نماید می‌تواند سببی باشد بر آرامش بین طرفین.