ریتو ساینی (قربانی اسیدپاشی): من هرگز جملهای را که مادربزرگم در سن ۶۰ یا ۷۰ سالگی میشنید در سن ۱۸ سالگی نخواهم شنید: «او زیباست».
بیدارزنی: اسیدپاشی یا حمله اسیدی نوعی از خشونت است که با اسید یا هر ماده خورنده دیگر روی بدن دیگری و با نیت از شکل انداختن، ناقص کردن، شکنجه یا کشتن او انجام میگیرد. کنوانسیون حذف تمامی اشکال تبعیض علیه زنان، به خشونت اسیدی در کنار مواردی مانند ازدواجهای اجباری، قتل برای جهیزیه بیشتر، خشونت خانگی و ختنه زنان اشاره و آن را خشونتی مبتنی بر جنسیت تعریف کرده است[۱].
هرساله بیش از ۱۵۰۰ نفر در دنیا قربانی حملات اسیدپاشی میشوند
از دهه ۱۹۹۰ بنگلادش بالاترین آمار حملات اسیدی در جهان را داشته است[۲]. اما از آنجا که این خشونت مختص نژاد یا مذهب خاصی نیست در بسیاری از کشورهای دیگر ازجمله هند، نپال، کامبوج، ویتنام، لائوس، چین، کنیا، آفریقای جنوبی، اوگاندا، پاکستان، یمن، افغانستان، اتیوپی و کلمبیا نیز وجود دارد. همچنین در انگلستان، کانادا، امریکا و برخی کشورهای اروپایی گزارشهایی از خشونت اسیدی به چشم میخورد که عمدتا مربوط به محلههای مهاجرنشینِ آسیایی این کشورهاست[۳].
بیشتر حملهکنندگان، مردان و بیشتر قربانیان این خشونت زنان هستند که اکثرا از پایگاه اقتصادی و اجتماعی پایینی برخوردارند. طبق تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ در بنگلادش انجام شد ۶۰ درصد قربانیان در خانوادههایی زندگی میکنند که ماهیانه کمتر از ۷۱ دلار آمریکا درآمد دارند. سن بیشتر قربانیان زیر ۲۵ سال است. در بنگلادش ۶۰ درصد قربانیان ۱۰ تا ۱۹ ساله هستند و در هند ۳۴ درصد آنها بین ۱۸ تا ۲۹ سال سن دارند[۴].
خشونت اسیدی معمولا زمانی رخ میدهد که زنان از مرز هنجارهای جنسیتی عبور میکنند. انگیزه ارتکاب این نوع از خشونت در هند و بنگلادش عمدتا انتقامگیری به دلیل رد پیشنهاد ازدواج یا برقراری رابطه رخ میدهد یعنی زمانی که زنان قصد تصمیمگیری مستقل دارند. مردانِ مهاجم که این عدم پذیرش را برنمیتابند با حمله کردن به سرمایهای که جامعه آن را مهمترین دارایی زنان تعریف کرده است قصد دارند فرصت ازدواج و داشتن یک زندگی عادی را از این زنان بگیرند. اما انگیزههای دیگری هم برای ارتکاب این خشونت گزارش شده است: انتقامگیری و نزاعهای خانوادگی، ظن به خیانت، عدم پذیرش پرداخت درآمد به شوهر، درخواست جهیزیه بیشتر در هند، اختلافات بر سر زمین و مالکیت خاصه در بنگلادش به علت کمیاب بودن زمین، حسادت به علت تفاوت در پایگاه اجتماعی- اقتصادی، اشتباه گرفتن، سرقت، قصد انجام جرایم جنسی و تجاوز.
قسمت مورد حمله در اسیدپاشی همیشه صورت نیست بلکه اسیدپاشی به اعضای جنسی زنان برای محروم کردن آنها از ازدواج نیز گزارش شده است. در مواردی هم که قصد قتل در میان بوده گاهی دیدهشده که قربانی را مجبور به نوشیدن اسید کردهاند. رایجترین اسیدهای مورداستفاده در این خشونت اسید سولفوریک و اسید نیتریک است و البته گاهی از هیدروکلریک (جوهر نمک) هم استفاده میشود که نسبت به دو اسید قبلی آسیب رسانی کمتری دارد.
این حملات گاهی توسط زنها نیز انجام میشود. در کامبوج آمار حمله اسیدی زنان به یکدیگر بیش از سایر کشورهاست که عمدتا به دلیل رقابتهای عاطفی رخ میدهد. در جامعهای مانند کامبوج که وجود یک مرد به عنوان سرپرست برای زنان لازم و ضروری تلقی میشود، زنان با حذف رقیب و ضربه زدن به او سعی میکنند پایگاه اقتصادی و اجتماعی خود را حفظ کنند۵٫
اما این خشونت قربانیان ناخواستهای نیز دارد. تعدادی از قربانیان خشونت اسیدی هدف از پیش تعیینشده نیستند اما به دلیل مجاورت با قربانی موردنظر آسیب میبینند. بهعنوانمثال در بنگلادش خشونت اسیدی بیشتر نوعی خشونت خانگی محسوب میشود و بسیاری از قربانیان در خانه خود و در شب موردحمله قرار گرفتهاند. بنابراین کودکانی که معمولا در کنار مادران خود خوابیده یا افرادی که در کنار قربانی موردنظر ایستاده بودند نیز آسیب دیدهاند.
مشکلات خشونتدیدگان
میزان جراحت قربانیان به نقطهای که اسید پاشیده شده و مدتزمانی که اسید روی پوست باقیمانده، بستگی دارد. اما اکثر این قربانیان از آسیبهایی مانند از دست دادن بینایی و شنوایی و مشکل در تنفس و غذا خوردن رنج میبرند. اختلالات روحی، افسردگی، بیخوابی، کابوسهای شبانه، پارانویا، ترس از مواجهشدن با دنیای بیرون، خستگی و ضعف مفرط، مشکل در تمرکز کردن و به خاطر آوردن وقایع نیز از مشکلاتی است که این افراد با آنها دستوپنجه نرم میکنند. در کنار همه اینها تجربه برچسب اجتماعی، سرزنش شدن و مقصر دانستن زنانی که مورد خشونت واقع شدهاند باعث میشود انزوای این زنان شدت بگیرد.
این افراد به تغذیه مناسب و رژیم غذایی با میزان بالای انرژی و پروتئین برای ساختن سلولهای جدید و بالارفتن مقاومت بدن برای مقابله با عفونت نیاز دارند. بنابراین میتوان تصور کرد که عدمحمایت مالی از این قربانیان تا چه حد میتواند مشکلات و آلام روحی و جسمی آنها را تشدید کند.
ایجاد محدودیت در خریدوفروش اسید و اهمیت قوانین جزایی
فعالان اجتماعی که در حال مبارزه با خشونت اسیدی هستند خواهان کنترل تولید، توزیع، استفاده، فروش و حمل اسید در کشورهای خود هستند. گرچه در این میان برخی نیز معتقدند این کنترلها موجب ایجاد بازار سیاه برای اسید میشود اما تحقیقات رابطه مثبتِ در دسترس بودن اسید و میزان خشونتهای اسیدی را ثابت کردهاند. بسیاری از این اسیدها از مغازههای مکانیکی موتورسیکلتها با قیمت نازلی تهیه میشوند. گاهی هم در مغازههای جواهرات و طلافروشی برای مصارف آبکاری کردن طلا و فلزات موجود است. میزان حملات اسیدی در مناطقی که به لحاظ جغرافیایی، اسید در صنعت و تجارت آن منطقه پرکاربردتر است بالاتر از دیگر نقاط گزارش شدهاست.
عملکرد بنگلادش در این زمینه میتواند برای کشورهای درگیر با خشونت اسیدی نمونه قابلتوجهی باشد. این کشور در سال ۲۰۰۲ قانون کنترل جرایم اسیدی و قانون کنترل خریدوفروش اسید[۵] را به تصویب رساند. در قسمت کنترل جرایم اسیدی میزان مجازات مرتکبان جرم افزایش پیدا کرد بهگونهای که اگر قربانی نابینا یا سروصورت او دچار تغییر شکل دایمی شده باشد یا اعضای جنسی او آسیب دیده باشد، قاضی حق دارد علاوه بر جریمه مالی حکم اعدام یا حبس ابد برای مجرم صادر کند. آسیب دیدگی اعضای دیگر بدن ۷ تا ۱۴ سال زندان به همراه جریمه دارد. تلاش برای اسیدپاشی ولی بدون جراحت و زخم ۳ تا ۵ سال زندان و ۷۰۰ دلار جریمه دارد. هرگونه برنامهریزی برای اسیدپاشی و کمک به فرد مهاجم همان مسئولیت قانونی مهاجم را برای فرد به دنبال دارد و مجازاتش فرقی با مجازات مهاجم نخواهد داشت. تحقیقات باید ظرف یک ماه تکمیل شوند اگر نیاز به تحقیقات بیشتر بود زمان تحقیقات تا یک ماه دیگر قابل تمدید است؛ و اگر در این مدت هنوز تحقیقات به نتیجه نرسیده باشد مسئولیت تحقیق به عهده افسر دیگری گذاشته میشود. پروسه تحقیق نباید خیلی طولانی باشد که مشمول گذر زمان شود و اگر پروسه زیاد طولانی شود و قاضی متوجه اهمال یا تعمد بازپرس شود حق دارد که او را مورد بازخواست و پیگیری قرار دهد. این قوانین به این دلیل وضع شده اند که به عنوان مثال از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ دوهزار و صد و نود و هشت مورد اسیدپاشی گزارششده و این در حالی است که تنها ۴۳۹ نفر محکوم شدند.
دولت در بنگلادش موظف شده از توانایی سیستم درمانی کشور در ارائه کمکهای مناسب پزشکی مطمئن باشد. نتایج تحقیقی که طی چند سال گذشته انجامشد، نشان می دهد از ۱۵۸ حمله اسیدپاشی ۷۱٫۵ درصد آنها دچار عفونت به دلیل مراقبتهای نادرست و ناکافی شدهاند.
همچنین وجود برچسبهایی روی ظروف حاوی اسید بهمنظور گوشزد کردن قوانین سختگیرانه برای استفاده نادرست از اسید و میزان مجازات مجرمان ضرورت یافته است. علاوه بر این، اشکال غلیظتر اسیدها برای مصارف خانگی ممنوع و اشکال کمخطرتری جایگزین آنها شده است.
از زمان تصویب و اجرای این قوانین، سالیانه ۱۵ تا ۲۰ درصد از میزان جرایم خشونت اسیدی کاسته شده است. بهگونهای که طبق آمارها میزان حملات با اسید از ۴۹۶ مورد در سال ۲۰۰۲ به ۱۰۰ مورد در سال ۲۰۱۲ رسیده است. بنگلادش سعی دارد در کنار تصویب این قوانین به آگاهیرسانی درباره مجازات مجرمان نیز بپردازد و عواقب این نوع از خشونت را به مردم گوشزد کند.
این در حالی است که کشورهایی مانند هند و کامبوج که فاقد چنین قوانینی بودند هرساله با افزایش آمارهای خشونت اسیدی مواجه میشوند؛ گرچه قانون جزایی هند پس از سالها فعالیت و اعتراض فعالان اجتماعی از سال ۲۰۱۳ این جرم را بهصورت مجزا به رسمیت شناخت و در همین سال دادگاه عالی هند به تمام ایالتها قوانینی را ابلاغ کرد که خریدوفروش اسید و دیگر مواد خورنده را محدود کنند. اکنون فروشندگان اسید در هند موظفند هویت و سن خریداران را ثبت کنند و لیست آنها را بهطور دورهای به پلیس تحویل دهند. کسی که مرتکب این نوع از خشونت میشود و یا برای آن برنامهریزی میکند نباید مجازاتی کمتر از پنج سال زندان داشته باشد ( و این مجازات حتی تا حبس ابد نیز میتواند پیش رود) و جریمه هم باید به اقتضای آسیب به قربانی پرداخت شود و هزینههای پزشکی قربانی را پوشش دهد. تمام مراکز پزشکی چه خصوصی و چه دولتی موظفند به محض مواجهه با این قربانیان، خدمات پزشکی اولیه را فوری و رایگان ارائه دهند و مورد را فورا به پلیس گزارش دهند.
در کلمبیا از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ حدود ۹۲۶ نفر مورد حمله قرار گرفتهاند که ۵۶۵ نفر از آنها زن بودهاند. مردان معمولا از کمر به بالا مورد حمله قرار میگیرند و زنان از صورت و گردن؛ با پیامی روشن که اگر با من نمیخواهی باشی پس با هیچکس دیگر هم نمیتوانی. سال ۲۰۱۳ قانونی حمایتی در این کشور تصویب شد. افزایش زندان مجرمان، محدودیت در خریدوفروش اسید و درمان رایگان آسیب دیدگان بخشهایی از این قوانین هستند. یکی از سازمانهایی که برای تصویب این قانون تلاش کرد، بازسازی چهره[۶] نام دارد و متعلق به زنی است که خودش موردحمله قرار گرفته است. او در مصاحبهای میگوید که وقتی این اتفاق برای او افتاد هیچ حمایتی وجود نداشت و حتی درمانگران هم خیلی نمیدانستند با سوختگی حاد او چه بکنند.
فعالیت کمپینها و سازمانهای غیردولتی: از رز سیاه تا مستند نجات چهره
کمپینها و سازمانهای غیردولتی مختلفی برای مبارزه با این حملات و حمایت از قربانیان اسیدپاشی در کشورهایی که با خشونت اسیدی بالایی مواجه هستند، شکل گرفتهاند. خدماتی که این نهادها ارائه میدهند شامل اقدامات پیشگیرانه، کمکهای مالی، پزشکی و مشاورهای، خدمات قانونی و بازتوانی قربانیان است. هند یکی از کشورهایی است که در این زمینه بسیار فعالانه عمل کرده است و توانسته کمپینها و سازمانهای غیردولتی و خیریهای متعددی را برای حمایت از خشونتدیدگان سازماندهی کند. خلاصهی فعالیت برخی از این سازمانها در ادامه آمده است.
سازمان «خشونت اسیدی را متوقف کنید» (SAA):
این سازمان در هند، خود را پلی میان نجاتیافتگان این خشونت و جامعه میداند و معتقد است افرادی که صورت خود را از دست میدهند به دلیل آلام خود و بیتوجهی دولتها و جامعه مدنی ناامید و مطرود میشوند. بنابراین یافتن و شناخت موقعیت این افراد برای حفظ حقوق و ارائه خدمات لازم به آنها ضروری است. برخی خواستههای این کمپین که وجوه مشترک فراوانی با دیگر کمپینهای مشابه دارد به این شرح است[۷]:
- تدوین و تصویب قوانینی که خشونت اسیدی را مورد خطاب مستقیم قرار دهد.
- در نظر گرفتن مجازات حبس ابد بهعنوان کمترین مجازات برای مجرمان.
- واکنش فوری و بیطرفانه دادگاهها نسبت به این خشونت؛ از آنجا که قوانین فعلی برای این کار کافی نیستند و قربانیان گاهی سالها باید در اطراف دادگاهها سرگردان و درعینحال درگیر مشکلات و هزینههای سنگین مربوط به درمان باشند، این پروندهها باید در عرض ۳ ماه تعیین تکلیف شوند.
- دادگاه عالی هند خود به عدم رعایت عدالت درباره قربانیان اسیدپاشی اذعان دارد، بنابراین دولتها باید نمایندگان یا آژانسهایی برای پیگیری این پروندهها داشته باشند.
- ارائه شغلهای دولتی به زنان آسیبدیدهای که توان کار کردن دارند و پرداخت مستمری و پذیرش مسئولیت کامل در قبال هزینههای سنگین پزشکی آنها.
- کنترل خریدوفروش اسید و محدود کردن آن.
- ارائه خدمات مشاورهای و درمانی برای این زنان آسیبدیده و خانوادههای آنها.
آنها در دهلینو خانه امنی برای این زنان ایجاد کردهاند که اولین خانه امن خاص آسیبدیدگان خشونت اسیدپاشی است.
در وب سایت این سازمان، زنان آسیبدیده داستان زندگی خود را بیان میکنند و مستقیم از مسائلشان حرف میزنند. صفحهای نیز مخصوص کشتهشدگان حملات اسیدپاشی در این سایت وجود دارد تا تعداد قربانیان فراموش نشود.
اما این سازمان برای پیشگیری از بروز این حوادث دست به اجرای برنامههای خلاقانه فرهنگی نیز میزند، ازجمله برنامههایی که برای ماههای پیشِ رو برنامهریزی شدهاند. بهعنوانمثال در یکی از برنامههای خود سعی دارد «رز سیاه» را بهعنوان نماد ابراز خشم معرفی کند. مروجان این ایده به مردان میگویند: «اگر از شنیدن پاسخ منفی دختری خشمگین هستید با دادن یک رز سیاه عصبانیت خود را نسبت به جواب و نوع واکنش او نشان دهید. اگر روزی رویای بودن با کسی را در سر داشتید با آسیب زدن به او خودتان نیز آسیب میبینید».
چندی پیش فعالان مدنی و اعضای کمپین در یکی از پارکهای شهر گرد هم آمده و چه مردان و چه زنان رز سیاه خود را به فردی بدهند که از او خشمگین هستند. آنها در برنامه دیگری نیز قصد دارند ۲۲ ژانویه در شهرهای مختلف هند ازجمله دهلینو، نقاطی را که اسیدپاشی و تجاوز به زنان در آنها رخداده با برچسبهایی خاص بهعنوان «نقاط شرم» نشانهگذاری و روز بعد در اطراف آن تظاهرات سکوت برگزار کنند.
«از خود سلفی بگیرید و چهره ای هدیه دهید[۸]» نیز نام کمپینی است که همین گروه راهاندازی کرده است. با سلفی گرفتن اولا گروههای بیشتری نسبت به این مساله حساس میشوند و در آن درخواست حمایت هم میشود.
بنیاد نجاتیافتگان خشونت اسیدی در هند (ASFI)[9]:
این بنیادِ غیردولتی که در کلکته تشکیل شده است ولی فعالیتش محدود به این منطقه نیست؛ با برگزاری کنفرانسهای خبری و انتشار مستندات سعی دارد فاصله میان سرعت رشد خشونت و سرعت تلاش برای حل مسئله خشونت را کم کند. در اهداف آنها آمده است:
- ایجاد شبکهای از همکاریهای درون کشوری برای دستیابی به اهداف
- کمک به نجاتیافتگان برای دستیابی به امکانات پزشکی و خدمات درمانی روانشناختی مناسب
- کمک به درمان و بهبود و توجه همهجانبه به قربانیان
- همکاری با سازمانهای مرتبط برای رسیدن به این اهداف
- همراهی با آسیب دیدگان در مسیری که در پیش دارند (در سه مرحله):
مرحله اول:
- ارزیابیها و معاینات اولیه
- درمانهای اولیه
- درمانهای بعدی مانند پیوند پوست، فیزیوتراپی، رژیم غذایی با پروتئین بالا
مرحله دوم:
- فیزیوتراپی و جراحیهای پلاستیک
مرحله سوم (غیرپزشکی):
- مشاورهها و حمایتهای روانشناختی
- بازتوانی اجتماعی
- کاردرمانی و آموزشهای حرفهای
- حمایتهای قانونی
بر اساس گزارشهای این بنیاد آمارهایی که درباره خشونت اسیدپاشی در هند وجود دارد دقیق نیستند چرا که مکانیسم گزارشدهی با مسائل زیادی روبروست. تنها منابع موجود روزنامهها، گزارشهای پلیس، روایتهای اینترنتی و البته انتشارات سازمانهای غیردولتی است.
فعالیتهای ASFI:
- اقدامات پیشگیرانه: سفتوسخت کردن خریدوفروش اسید و وضع قوانینی برای مجازات مجرمان
- اقدامات آگاهیبخش و ترویجی: کمپینهای آگاهیبخش از طریق نهادهای آموزشی، رسانه، پرسنل پلیس و مراکز درمانی برای اقدامات اولیه و جلوگیری از آسیب بیشتر
- اقدامات درمانی
- بازتوانی: حمایتها و کمک به بازتوانی روحی، اجتماعی، فیزیکی، مالی
درخواستهای این سازمان را میتوان این گونه طبقهبندی کرد:
دپارتمان پلیس دولتی:
- پلیس باید اقدامات اولیه را برای موارد جنایی انجام دهد و حساسیت لازم را در این زمینه داشته باشد.
- پروسه قانونی شکایت در این زمینه باید اصلاح شود و پلیس واکنش فوری و مناسب داشته باشد.
دولت:
- پرداخت غرامت به این افراد به دلیل آسیبهای دائمی
- پرداخت هزینههای پزشکی
- اصلاحات قانونگذاری و قضایی
دیگر سازمانهای زنان:
- جلب همکاریهای لازم
- آموزش به خانوادهها و جوانان: به مردان و پسران برای پذیرش جواب منفی و دختران برای شناخت شخصیتهای خطرناک و حفظ فاصله با آنها و کمک رسانهها در عدم تقویت خشونت در مردان
کمپین و مبارزه با اسیدپاشی بر زنان (CSAAAW)[10]:
از سازمانهای غیردولتی است که علاوه بر فعالیتهای حمایتی و پیشگیرانه سعی در جمعآوری روایتها دارد. این سازمان در بنگلور مستقر است و تمرکز خاصی روی ایالت کارناتاکا دارد، ایالتی که در ۵ سال گذشته تقریباً ۱۷۴ مورد اسیدپاشی در آن رخ داده است.
هندوستان تایمز، گاردین، نیویورکتایمز و ایندیپندنت از روزنامههایی هستند که پوشش اخبار خشونت در هندوستان را حتی زودتر از روزنامههای محلی آغاز کردند، بااینوجود هنوز آمار دقیقی از خشونتهای اسیدی وجود ندارد خاصه اینکه سکوت فرهنگی روی این موضوع سایه انداخته است. ترس از آزار مهاجمان و ناآگاهی از خدمات موجود قانونی، پزشکی و اجتماعی و سکونت در روستاهای دورافتاده و محروم و مصونیت نسبی اسیدپاشان و درنتیجه ناامیدی آنها از گزارش موارد خشونت به پلیس از عواملی هستند که تهیه گزارشهای دقیق را سختتر و فعالیت کمپینهایی مانند CSAAAW را پراهمیت میکند.
تراست بینالمللی بازماندگان خشونت اسیدی (ASTI)[11]:
نام مؤسسه خیریهای در لندن است که با فعالان حوزه مبارزه با خشونت اسیدی در کشورهای هند، بنگلادش، کامبوج، اوگاندا، پاکستان و نپال همکاری میکند. این سازمان هدف خود را افزایش آگاهی عمومی در مورد اسید و خشونت اسیدی و ایجاد و گسترش ظرفیت محلی برای بازتوانی خشونتدیدگان تعریف کرده است.
یکی از اقدامات این سازمان حمایت مالی برای ساخت مستندی درباره اسیدپاشی با نام «نجات چهره» بود که توانست برنده اسکار بهترین فیلم مستند کوتاه در سال ۲۰۱۲ شود. این مستند توسط شرمین عبید چینوی و دانیل جانگ کارگردانی شد و موضوع آن زنانی هستند که در پاکستان قربانی حملات اسیدپاشی شدهاند[۱۲].
سایتهایی هستند که کالاهای افراد آسیبدیده را میفروشند یا میگویند برای جراحیها به این میزان پول نیاز داریم اگر قصد خرید اینترنتی دارید از این سایت تهیه کنید.
بنیاد خیریه در پاکستان:
تا سال ۲۰۱۱ در پاکستان هم قانون مشخصی درباره اسیدپاشی وجود نداشت. زنی به نام مصباح ده سال گذشته در سالن آرایشگاه خود با زنی آسیبدیده مواجه شد که از او خواسته بود صورت او را بیاراید در حالی که چهره او به شدت دچار سوختگی با اسید شده بود. مصباح برای کمک به این زن با پزشکان زیادی تماس گرفت و در این فرایند به این تصمیم رسید که به دیگر زنان با آسیب مشابه نیز کمک کند. او در این باره اطلاعرسانی کرد که اگر زنی با این آسیب هست به این سالن مراجعه کند. مصباح که تنها انتظار دو سه نفر را داشت در کمال تعجب در روز اول با ۴۵ مراجع مواجه شد. او فعالیت خود را در قالب خیریه ادامه داده است. ضمن اینکه با آموزش حرفه به زنان آسیب دیده اجازه داده است تا در سالن او کار کنند. مصباح میگوید: «مشتریانی هستند که تمایلی به آرایش و پیرایش شدن توسط این زنان ندارند. ولی من به آنها میگویم شما میتوانید آرایشگاههای دیگری را برای رفتن انتخاب کنید اما این زنان جای دیگری برای رفتن ندارند پس اینجا میمانند.»
جایزه شجاعت به لاکشمی، یکی از آسیبدیدگان اسیدپاشی در هند:
لاکشمی ۱۶ ساله بود که دوست ۳۲ ساله برادرش در ایستگاه اتوبوس روی او اسید پاشید و برای همیشه چهره او را تغییر داد. مهاجم از شنیدن پاسخ منفی لاکشمی به درخواست عاشقانه خود خشمگین بود. بسیاری از قربانیان اسیدپاشی بعدازاین حادثه منزوی میشوند اما لاکشمی پنهان نشد. او خود جنبشی شد تا به حملات اسیدی در هند پایان دهد. او مکررا در تلویزیون ملی هند ظاهر میشد و ۲۷ هزار امضا برای کنترل خریدوفروش اسید جمعآوری کرد. حرکت او موجب شد که دادگاه عالی هند بالاخره در سال ۲۰۱۳ قوانین لازم را تصویب کند. لاکشمی یکی از زنانی بود که توانست جایزه بینالمللی زنان شجاع که توسط دپارتمان ایالتی آمریکا اهدا میشود را از آن خود کند. او در هنگام دریافت جایزه این شعر را به زبان هندی برای حضار خواند:
تو اسید را نه بر صورت من/ که بر آرزوهای من ریختی/ تو بهجای عشق، اسید در قلبت داشتی
لاکشمی معتقد است هنوز کارهای زیادی مانده که او باید انجام دهد تا صدای دیگر قربانیان اسیدپاشی در سرتاسر هند شود[۱۳].
* متن حاضر، پیش از این در نشست «نگاهی دوباره به مسئله اسیدپاشی و آسیبهای آن» ارائه شد.
[۱] http://www.nwlc.org/resource/cedaw-seeks-end-violence-against-women-and-trafficking#1
[۲] Taylor, L. M. (2000). Saving Face: Acid Attack Laws After the UN Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women. Ga. Journal Int’l & Comp. Law, 29, pp 395-419.
[۳] http://www.telegraph.co.uk/health/healthnews/10238174/Number-of-UK-attacks-involving-acid-and-other-corrosive-substances-soars.html
[۴] Combating Acid Violence in Bangladesh, India and Cambodia. A Report by the Avon Global Center for Women and Justice at Cornell Law School, 2011, p 12 -13.
[۵] Acid Control Act and Acid Crime Prevention Act 2002
[۶] rebuilding the face
[۷] www.stopacidattacks.org
[۸] take a selfie and donate a face
[۹] www.asfi.in
[۱۰] http://www.asfi.in/webpage.php?title=The+Country&p_type=1&parent=76&catid=77
[۱۱] www.acidviolence.org
[۱۲] http://www.nytimes.com/2009/01/14/world/asia/14kandahar.html?pagewanted=all&_r=0
[۱۳] http://timesofindia.indiatimes.com/world/us/Michelle-Obama-felicitates-Indian-acid-attack-victim-Laxmi/articleshow/31459557.cms