تا قانون خانواده برابر: علی مطهری در یادداشتی که در روزنامه شرق به تاریخ ۸۹/۶/۶ با عنوان «ازدواج موقت برای نجات تک همسری» چاپ شده به دفاع از ازدواج موقت پرداخته است که در این مجال قصد دارم به نقد دیدگاه ایشان بپردازم.
در بخشی از این یادداشت اشاره شده است: «… آنچه اسلام تحت عنوان ازدواج موقت و تعدد زوجات برای حل یک معضل اجتماعی ارائه کرده چون راه حل شرقی و اسلامی است مورد انتقاد آنها قرار می گیرد. اما اگر مردی ورای زندگی خانوادگی خود چندین معشوقه داشته باشد نشانه هماهنگی او با دنیای جید و شرایط روز علامت عرضه و لیاقت او است…»
هرچه در استدلال های مخالفان ازدواج موقت جستجو می‌کنم نشانی از علاقه آنها به تعدد روابط مردان، حال به هرشکلی نمی بینم. از جمله داریوش قنبري نماینده مجلس که در گفت‌و‌گو با خبرگزاري فارس، با اشاره به ماده ۲۲ لايحه حمايت از خانواده و مطرح كردن ازدواج موقت اظهار داشته است: اگر چه ازدواج موقت يك حق شرعي است، ولي نمي‌تواند منجر به تشكيل خانواده و استحكام بنيان آن شود.
وي می افزاید: «ازدواج موقت مشكل جوانان در آستانه ازدواج را حل نمي‌كند و بايد تلاش كنيم تا شرايط دشواري براي ازدواج موقت تعيين شود تا تمايل به آن در جامعه كم شود.»
آنچه از این اظهارنظر و اظهار نظرهای دیگرمخالفان ازدواج موقت فهم می شود، تحدید هوسرانی مردان است و تحکیم خانواده نه ترویج بی قیدی. مخالفان ازدواج موقت و چندهمسری تنها خواهان روابط مستحکم تر در جامعه هستند. آنچه جامعه ما به آن احتیاج دارد استحکام روابط و پرهیز از تنوع طلبی مرد در رابطه با شریک خود است. ازدواج موقت به شکستن حرمت ها و لذت طلبی مردان می انجامد. مخالفت با ازدواج موقت به دلیل اسلامی و شرقی بودن این راهکار نیست بلکه این رابطه همواره در فرهنگ ایرانی مورد نکوهش بوده است. این راهکار اسلامی متناسب با شرایط کنونی جامعه ایران نیست بلکه تنها راه هوسرانی را برای مردان باز می گذارد و بسیاری از اصحاب پیامبراسلام معتقدند دستور ازدواج موقت در شرابط خاص جنگی بوده و بعد از آن منسوخ شده است. در این نوع ازدواج، این زن است که ضرر خواهد کرد و چون کالایی هر روز در دست مردی خواهد افتاد. براساس تحقیقی که معصومه پریشی انجام داده است بیشتر زنانی که ازدواج موقت را برمی گزینند به سبب فقر مادی است و در نهایت هم بی پشتوانه رها می شوند. بنابراین اگر زنان فقیر جامعه از سوی دولت حمایت مالی شوند، تمایلی به ازدواج موقت ندارند.
علی مطهری در جایی دیگر می افزاید: «ازدواج موقت و تعدد زوجات در واقع برای نجات تک همسری است، اگر اینها نباشد تک همسری که طبیعی ترین شکل نهاد خانواده است به خطر می افتد. نفی ازدواج موقت به معنی تجویز کمونیسم جنسی یا رهبانیت و ریاضت جنسی است که اسلام راضی به هیچ کدام نیست، زیرا اولی به معنی روابط کاملا آزاد و بدون قید و شرط زن و مرد و انحلال نهاد خانواده است و دومی موجب پدید آمدن عقده های روانی در افراد است که گاه منجر به جنایت ها می شود و نفی حق برخی بانوان در داشتن شوهر است.»
علی مطهری دلیلی برای اثبات ادعای خود مبنی بر رواج کمونیسم جنسی در صورت عدم تصویب ازدواج موقت ارائه نمی کند. چگونه ایشان به این نتیجه رسیده است برای ما معلوم نیست؟ البته رهبانیت جنسی را خوب می فهمم، منظور ایشان این است که مردان چرا هوسرانی نکنند. البته این هوسرانی هم فقط مختص مردان است، اصولا ایشان زنان را آدم حساب نمی کنند و فکر می کنند زنان هیچ میل جنسی ندارند. حال آنکه برخلاف آنچه ایشان می اندیشند میل جنسی در زنان هرگز کمتر از مردان نیست، بلکه بیشتر هم هست، منتها فرهنگ مردسالار مدام در حال انکار این مسئله است. فرهنگ مردسالار همیشه زنان را به انحاء مختلف کنترل کرده واجازه نمی دهد درباره بدن و میل جنسی شان به همان آزادی مردان صحبت کنند. از طرفی این اظهارنظر شبیه آن چیزی است که در غرب می گفتند روسپیگری راه نجات خانواده است. حالا ایشان ازدواج موقت را به جای روسپیگری گذاشته و ناخودآگاه یکی بودن ازدواج موقت و روسپیگری را تایید می کنند. اساسا نجات تک همسری در گرو ترویج تک همسری است نه تعدد زوجات یا ازدواج موقت . باید به علی مطهری یادآورشد: تعهد زوجین به هم به معنی رهبانیت نیست مگر آنکه بگوییم ازدواج با رهبانیت یکی است! علی مطهری با اظهارنظرش نشان داده است طرفدار هوسرانی مردان است و نه نگران استحکام خانواده.
موافقان ازدواج موقت اگر نگران ارضا نیازهای جنسی، عاطفی و اقتصادی زنان مطلقه و بیوه هستند می توانند به ترویج ازدواج مردان مجرد با این زنان بیاندیشند و در پی ایجاد شغل برای این زنان باشند نه اینکه آنها را قربانی امیال برخی مردان هوسران کنند.
از طرفی علی مطهری بهتر است تنها به جای خودشان صحبت کنند نه به جای زنان ایرانی. ایشان به جای آنکه به فکر شوهردادن زنان بی شوهر به مردان متاهل باشد بیاید و از زنان مجرد بپرسد آیا حاضرند هووی زن دیگری شوند؟ آنها که نگران مجرد ماندن زنان هستند می توانند از کشورهای دیگر بیاموزند. در شرایط بحرانی ( که اصلا شرایط ایران در حال حاضر در خصوص ازدواج زنان بحرانی نیست) برخی کشورها از جمله کشورهای منطقه خلیج فارس به مردان خارجی اجازه کار و ازدواج با اتباعشان را داده اند. حال آنکه در ایران ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی جرم محسوب می شود، مگر آنکه زن از وزارت خارجه کسب اجازه کرده باشد. برای آنکه زنان بی شوهر برای کشور مسئله ساز نشوند و امنیت خاطر دولت مردان را به خطر نیاندازند، می شود از صدا و سیما خواست به جای تبلیغ چندهمسری و پخش فیلم های زن ستیز فرهنگ سازی کند و در سریالهایش مردانی را نشان دهد که با زنانی کوچکتر از خود به لحاط سنی ازدواج می کنند و زندگی خوبی هم دارند (موضوعی که در تجربه برخی آزمون خود را پس داده است). البته راهی که جوانان ما هم اکنون انتخاب کرده اند (یعنی ازدواج پسر جوان تر با زنی بزرگتر از خود) راهی مترقی تر از پیشنهادات دولت مردان و نمایندگان ماست و نشان می دهد مردم ایران بسیار جلوتر از حکومت خود حرکت می کنند.