ماری دوریگنی (در چپ) و ماری هانی بال (در راست)
بیدارزنی: پارلمان اروپا، امسال روز جهانی زن را به زنان پناهنده در اتحادیه اروپا[۱] اختصاص داده است. ما گفت‌وگویی با ماری هانی بال، عضو[۲] بریتانیایی سوسیال‌دمکرات‌ها[۳] در پارلمان اروپا و عکاس فرانسوی ماری دوریگنی که هر دو دارای تخصص در این زمینه هستند، برای آگاهی از دیدگاه آن‌ها درباره این وضعیت، ترتیب دادیم. هانی بال گزارشی از زنان پناهنده نوشته است که رأی تمام اعضای پارلمان اروپا را در ۸ مارس به دست آورد، ضمن این‌که دوریگنی به یونان، جمهوری یوگوسلاوی مقدونی سابق[۴] و آلمان سفر کرده است تا گزارشی از وضعیت زنان پناهنده را به پارلمان ارائه کند.
جنگ، نقض حقوق بشر و فقر منجر به تعداد رو به افزایش افرادی شده است که در اروپا در جست‌وجوی حمایت هستند. وضعیت برای زنان چگونه است؟
ماری هانی بال: به طرز وحشتناکی تعداد زیادی از زنان با خشونت مواجه هستند، نه تنها در کشوری که از آن می‌آیند، بلکه حتی در طول سفر. نیاز اساسی برای حمایت از زنان و کودکان وجود دارد. زنان نسبت به مردان نیازهای متعددی دارند.
آمارها نشان می‌دهند که در ۲۰۱۵ تعداد بیش‌تری از مردان نسبت به زنان و کودکان به اتحادیه اروپا رسیده‌اند. علت آن چیست؟
هانی بال: داده‌های جدید نشان می‌دهند که اکنون زنان بیش‌تری می‌آیند. من فکر می‌کنم مردان اول آمده‌اند، چون زودتر فرستاده شدهاند تا ببینند زمانی که خانواده‌هایشان رسیدند وضعیت چگونه است. زنان و کودکان بعداً می‌آیند؛ و این چیزی است که ما اکنون می‌بینیم.
ماری دوریگنی: آمارهای آخر کمیساریای عالی سازمان ملل[۵] برای پناهندگان نشان می‌دهد که زنان و کودکان اکنون ۵۵% پناهندگانی که به اروپا می‌آیند را شامل می‌شوند.
زنان و دختران هنگامی‌که به اروپا فرار می‌کنند در معرض چه خطراتی هستند؟
هانی بال: آن‌ها با خشونتی که در کشور خود از آن فرار می‌کردند مواجه‌اند، خشونت در سفر، اکثر مواقع از طرف قاچاقچیان و تاجران و به طرز ناراحت‌کننده‌ای برخی مواقع از طرف دیگر پناهندگان. این خودش وضعیت خشونت باری است. زنان آسیب‌پذیرند، بخصوص زمانی که تنها هستند.
دوریگنی: چهره مهاجرت طی شش ماه اخیر تغییر کرده است. خانواده‌های بیش‌تری از عراق، افغانستان و سوریه فرار کرده‌اند و در میان این خانواده‌ها، نیمی از افراد زنان با فرزندانشان هستند. آن‌ها نسبت به گذشته بیش‌تر محافظت می‌شوند چراکه زمانی که خانواده نقل‌مکان می‌کند، کل خانواده به همراه پدر، برادران و پسرها است.
زنان به طور بالقوه در کشورهای مبدا خود، در هنگام رفتن و بعد از رسیدن قربانی‌اند. چه‌کار می‌توان کرد که از آن‌ها بهتر محافظت کرد؟
هانی بال: خیلی مهم است که افزایش آگاهی صورت گیرد. مردم باید بدانند که این اتفاق در حال وقوع است. چنین فشاری می‌تواند به بهبود منجر شود. ما باید اطمینان حاصل کنیم که مراکزی که آنان به آنجا می‌رسند به طور صحیح اداره می‌شوند.
آیا شما توانستید این زنان را بشناسید و درباره آنچه بر آن‌ها گذشته است بفهمید؟
دوریگنی: تجربه من در دسامبر و ژانویه نشان داد که افراد تنها از مرز می‌گذرند: شما آن‌ها را می‌بینید که عبور می‌کنند، می‌آیند و می‌روند. بسیاری از آن‌ها انگلیسی صحبت نمی‌کنند. کمبود مترجم مشکل تمام این اردوگاه‌های موقت است.
هانی بال: بسیاری از این افراد به گویش‌های محلی سخن می‌گویند که ترجمه آن دشوار است. تعداد افرادی که می‌توانند این کار را انجام دهند بسیار اندک است. ترجمه به‌شدت ضروری است و مسئله‌ای است که ما باید برای آن کارهای بیش‌تری انجام دهیم.
دوریگنی: در میان عکس‌هایی که من از زنانی که تازه با قایق از ترکیه آمده بودند گرفتم تعداد زیادی زن حامله بود. بسیاری از آن‌ها به ساحل که می‌رسند غش می‌کنند، چرا که به شدت ترسیده‌اند و تحت استرس هستند. دیگران کودکان کم سن و سالی را در آغوش خود دارند. شما آنچه رخ می‌دهد را در مرز یونان و مقدونیه با هزاران نفری که در آنجا گیر افتاده‌اند می‌بینید. زنان در خطرند چراکه هزاران نفر بدون سازمان‌دهی دور هم جمع شدهاند.
دولتهای عضو باید چه امکانات و خدماتی برای زنان فراهم کنند؟
هانی بال: مشاوره به همراه آموزش زبان و مراقبت از فرزندان به شدت برای زنان آسیب‌دیده لازم است، چراکه برای مثال همه زنان نمی‌خواهند کودکانشان آنچه را که در مصاحبه‌های پناهندگی خود می‌گویند بشوند. ما همچنین به زنان مصاحبه‌گر و مترجم نیز نیاز داریم. بسیاری از این زنان آنچه را که باید بگویند در حضور یک مرد نمی‌گویند. در خود مراکز هم نیاز به جداسازی وسایل بهداشتی و جداسازی زنان و مردان است، در غیر این صورت اعضای خانواده می‌خواهند در کنار هم باشند. در یکی از مراکز بزرگی که من در مونیخ بازدید کردم، حتی یک کافه برای زنان وجود داشت، با نام «فضای زنان».
دوریگنی: من از آن عکس گرفته‌ام. یک روز را آنجا سپری کردم و زنان عاشق آن کافه هستند.
هانی بال: من فکر می‌کنم تنها نیاز است که اندکی حساسیت داشته باشیم. این‌ها چیزهایی نیستند که فراهم کردنشان دشوار باشد.
خانم دوریگنی شما موضوعات بسیار مهمی را برای گزارش‌های خود انتخاب کرده‌اید. آیا شما به عنوان یک عکاس به خودتان اجازه می‌دهید که تحت تأثیر احساسات شخصیتان قرار بگیرید؟
دوریگنی: من هر چه بیش‌تر و بیش‌تر در حرفه‌ام، داستان‌هایی را برمی‌گزینم که دوست دارم پوشش دهم و علاقه من برای پوشش این داستان‌ها هم به خاطر این است که احساس درگیری می‌کنم، احساس می‌کنم گرفتار این مسائل هستم و حس می‌کنم که من باید به این جنبشی که افراد تلاش می‌کنند تا امور را تغییر دهند تعلق داشته باشم. ما دست در دست هم کار می‌کنیم، خانم هانی بال در سطح سیاسی و من در گزارش دهی این وضعیت.
زنان در ادغام خود با محیط با مشکلاتی مواجه می‌شوند و حتی بعد از این‌که پناهندگی داده می‌شود نیز تبعیض‌هایی را تجربه می‌کنند. برای تسهیل دربرگیرندگی اجتماعی آنان چه می‌توان کرد؟
هانی بال: آنان به‌شدت نیاز دارند تا برای مهاجرت آماده شوند؛ که این به معنای آموزش زبان و توانمندی است. برخی از آن‌ها مسلماً قبلاً کار می‌کرده‌اند اما من فکر می‌کنم بسیاری از زنان تجربه کاری ندارند، پس مسئله اصلی آماده‌سازی زنان برای اشتغال است اگر آن‌ها هم آن را بخواهند.
دوریگنی: این می‌تواند پروژه دیگری باشد که زندگی در این مراکز و نحوه ادغام پناهندگان با کشور مستندسازی شود. دستیابی به مکان‌هایی که اتفاقات در آن رخ می‌دهد (مراکز پذیرش و…) برای روزنامه‌نگاران بسیار دشوار است. از شهادت دادن ما درباره این مسئله ممانعت می‌شود.
منبع:
سایت اخبار پارلمان اروپا:
http://www.europarl.europa.eu/news/en/news-room/20160226STO16256/Refugees-There-is-a-real-need-to-protect-women-and-children
[۱] EU: European union
[۲] MEP: member of the European Parliament
[۳] S & D: social and democrats
[۴] the former Yugoslav Republic of Macedonia
[۵] United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR)