شهرزادنیوز: عطیه اودونگی هشت ساله بود که خانوادهاش او را بخشیدند. در شهر محل سکونتش “توریت”، واقع در سودان جنوبی، جنایتی رخ داده بود و او به عنوان خونبها انتخاب شد.
برادر عطیه مردی را در یک دعوا بر سر گله گاو کشته بود، بنابراین عطیه به عنوان خونبها به خانواده مرد داده شد. در استان اکواتوریای شرقی در سودان جنوبی که در ژوئیه 2011، پس از دههها جنگ داخلی، از سودان جدا شد، این رسمی رایج است. دخترانی نظیر عطیه به زندگی بردهوار و همراه با ضرب و شتم محکوم میشوند، زیرا خانوادههای جدید انتقام خود را از این دختران میگیرند که به آنها بخشیده شده است.
وقتی عطیه 9 ساله شد، با یکی از پسران خانواده جدید ازدواج کرد. پس از مرگ شوهرش بر اثر بیماری، به برادر جوانتر داده شد. او روزهایش را با سابیدن و تمیز کردن به شب میرساند – و شوهر جدید و سایر مردان خانواده مرتب به او تجاوز میکردند تا بچهای بیاورد که جای فرد مقتول را بگیرد. اگر مقاومت میکرد، کتک میخورد.
عطیه که اکنون 14 ساله است و زندگی بردهواری را میگذراند، میگوید: “دو بار خودکشی کردم.”
در اکواتوریای شرقی گله گاو منبع اصلی درآمد اغلب جوامع است: یک مرد جوان نمیتواند بدون داشتن گاو ازدواج کند و خانواده تشکیل دهد. هر مرد باید حداقل 20 گاو داشته باشد، یعنی 1000 پوند سودانی (در حدود 335 دلار) تا بتواند همسری بیابد. جوانان مستأصل به گاودزدی روی میآورند تا بتوانند تعداد کافی گاو داشته باشند.
گودفری ویکتور بولا، یک دانشجوی حقوق و روزنامهنگاری که سازمان “حق داشتن اطلاعات و آزادی بیان” را اداره میکند و مخالف این رسم است، میگوید: “هر جایی که قیمت عروس بالاست، گاودزدی و خشونت وجود دارد. دختران مجبور میشوند، بهای آن را بپردازند.” سازمان وی در این استان تحقیقی در این باره را به انجام رسانده است و دریافته که سنت بخشیدن دختران در هفت منطقه از هشت منطقه این استان رایج است.
به گفته وی: “برخی از این این مناطق در اکواتوریای شرقی چنان دورافتاده هستند که نسلهاست این رسم را انجام میدهند بدون آن که درباره آن شکی به خود راه دهند.”
در پی 22 سال جنگ داخلی بسیاری از نواحی سودان جنوبی به شدت عقب مانده هستند. طبق آمار اداره آمار سودان جنوبی، فقط 19 درصد از جمعیت بالای 15 سال در اکواتوریای شرقی باسواد هستند.
آموس گودو، پیرمردی که رئیس دادگاه سنتی در یکی از روستاهای اکواتوریای شرقی به نام “کیالا” است، میگوید که باید رسم بخشیدن دختران به عنوان راه حل خاتمه دعواهای خانوادهها ادامه یابد. او به عدم وجود زندان در این استان استناد میکند و معتقد است خانوادهها برای حل اختلافاتشان باید به این رسم تکیه کنند.
همه پیران با این نظر موافق نیستند. زنی به نام علیمه بیاکا بسیار ناراحت است که نوه 16 سالهاش، ایگیتو ایموتا، مجبور است تحت عنوان خونبها ازدواج کند. یکی از عموهای ایگیتو مردی را در دعوایی کشته است و به خانواده مقتول دختر برادرش را قول داده است. مادربزرگ میگوید، ایگیتو که از خانواده جدید حیرتزده و هراسیده است، قسم خورده که خودش را خواهد کشت.
اکنون مادربزرگ تصمیم گرفته مبارزه کند. او با مقامات محلی و سازمانهای غیر دولتی کارزاری را راه انداخته و خواهان آزادی نوهاش است. “او تنها دختریست که دارم و نمیگذارم او را از من بگیرند.”
کسانی هم هستند که از او حمایت میکنند. لوسی ایلیا رئیس سازمانی به نام “شبکه جامعه مدنی زنان” است. همراه با گودفری ویکتور بولا، او با مقامات دولتی و رهبران سنتی همکاری میکند تا انجام این رسم متوقف شود. ماه پیش با گروههای زنان تظاهراتی را در سراسر استان سازماندهی کرد که از مجلس استان میخواست قانونی برای ممنوعیت این رسم به تصویب برساند.
این مبارزهای دشوار است چون برخی از اعضای متنفذ جامعه به انجام این رسم ادامه میدهند. در سال 2009 جانشین استاندار یکی از افراد خانوادهاش را به خانوادهای دیگر بخشید. با وجود این، فعالین مصمم هستند. “من به خودم قول داده ام این چرخه را تغییر دهم. یک روز امیدوارم دیگر داستانهای غم انگیزی مثل داستان عطیه و ایگیتو به گوشمان نخورد. و به جایش درباره نمرات آنها در مدرسه صحبت کنیم.”
برگرفته از سایت دیلی بیست