منازعات معروف فمینیست‌ها بر سر روابط جنسی – رویکردهای متفاوت فمینیست‌ها به مسائلی مثل پورنوگرافی و روسپی‌گری – چند دهه به‌شدت ادامه داشت، اما این موضوع در عصر اینترنت، ربات‌های مخصوص سکس و موج چهارم فمینیسم از کانون توجه فاصله گرفت. فمینیست‌های رادیکال بر این عقیده‌اند که حقوق جنسی مردانه باید دوباره ارزیابی شوند. این به معنای پرداختن ریشه‌ای به این مسئله به ­جای مدارا کردن و تنظیم شدن با نظام موجود است. شق دیگر این رویکرد موج چهارم فمینیسم – فمینیسم لیبرال - و متحدان مرد بیدار آن است که معتقدند اگر واژه‌ها و رفتارهای مخرب مردانه بازپس گرفته شوند، زنان از زیر یوغ مردسالاری رها خواهند شد. در زمینۀ خنثی کردن و از بین بردن قدرت موجود در زبان و خشونتی که مردان برای حفظ سلطۀ خود بکار می‌برند - از «رژه‌های روسپی‌گری»[۲] گرفته تا «کارگری جنسی» - تلاش‌های بسیاری شده است.

تدوینگران «دستور کار ٢٠٣٠ برای توسعه پایدار» یا همان «سند ۲۰۳۰» معروف به خوبی دریافته‌اند که هیچ توسعه‌ای بدون در نظر گرفتن زنان و برنامه‌ریزی برای توانمندسازی آنان پایدار نخواهد بود از این‌رو درجای جای سند اهداف خرد و کلانی به این منظور گنجانده شده است. این نوشتار با اشاره به این اهداف و ذکر مشکلاتی که زنان ایرانی با آنها دست به گریبان‌اند، یادآوری می‌کند که اجرای سند ۲۰۳۰ می‌تواند در برطرف کردن این موانع و مشکلات یاریگر زنان کشورمان باشد. هدف اصلی ۵ به صورت خاص و ویژه توسعه پایدار جامعه را با اجرای اهدافی برای توانمندسازی زنان دنبال می‌کند و اما در سایر اهداف فرعی در بخش‌های دیگر نیز اهداف خردی برای زنان منظور شده است؛

متأسفانه تا به امروز در ایرانمان، هیچ شخص یا سازمان دولتی و خصوصی حاضر به حمایت و پذیرش اسپانسری او نشده و به گفته خودش آنچه دیده بیشتر تمسخر بوده تا حمایت، اما او همچنان به این راه روشن با اراده و توان شخصی‌اش ادامه می‌دهد. پروانه کاظمی در مصاحبه‌ای که سال ۹۵ با خبرگزاری ایسنا داشته، نحوه برخوردها با توانمندی‌های خارق‌العاده‌اش را این‌گونه شرح می‌دهد: «من در بیس کمپ کوه آمادابلام بودم. از سنگاپور ۱ تیم آمده بود، این‌ تیم حدود ۲۰ اسپانسر مختلف داشت. آن‌ها با این‌همه حمایت نتوانستند حتی این قله را صعود کنند. من با حسرت به آن‌ها نگاه می‌کردم که این‌همه اسپانسر دارند. آن‌ها از من پرسیدند تو اسپانسر داری؟ و من در پاسخ گفتم نه. آن‌ها تعجب کردند که مگر می‌شود اولین زنی باشی که از کشورت به این قله آمده‌ای ولی حمایت نمی‌شوی؟ آن‌ها فکر کردند شاید من مشکلی دارم. درست بود من اولین زن ایرانی بودم که به آمادابلام رفته بودم، پیش از من تنها دو مرد ایرانی این قله را صعود کرده بودند. من برای صعود هیچ قله‌ای حمایت نشده‌ام. به هر قله‌ای که می‌خواستم صعود کنم مسخره شدم ولی حمایت ندیدم. هرجایی که می‌رفتم برای حمایت و اسپانسری، جالب بود که وقت ملاقات می‌دادند و بعد می‌خندیدند که عجب حالی داری که می‌خواهی صعود کنی. رسماً من‌ را برای صعودهایم به سخره می‌گرفتند. در اولین صعودم به هشت‌هزاری‌ها به من گفتند جای زن‌ها ۷ هزار متر است و زن‌ها در ۸ هزارمتری‌ها جایی ندارند که البته این حرف‌ها برای خودشان محترم بود و من برای این حرف‌ها هیچ اهمیتی قائل نمی‌شدم.»

بی‌خوابی، پارانویا، حملات عصبی، دمدمی‌مزاجی، انزوای اجتماعی، افسردگی، اضطراب و فروپاشی عصبی در این زنان همه نشانه‌هایی هستند که به ما می‌گویند باید نگران باشیم.اما شاید این مشکلات، تبعات گریزناپذیر مادر شدن باشند.

نتیجه و شرح مشاهدات این است که تصویری که از زنان در رسانه بازنُمایی می‌شود نه‌تنها تمام واقعیت نیست، بلکه تبعیض‌آمیز، غیرعادلانه و در تحلیل نهایی به زیان احقاق حقوق زنان است. کارکرد منفی این تصاویر این است که از همبستگی زنان و همدلی با مطالبات مشترک جلوگیری می‌کند و حق مطالبه گری را تنها برای اقلیتی از زنان مشروع جلوه می‌دهد. تصاویر رسانه درباره زنان لزوماً قابل‌اعتماد نیست و کشف واقعیت زندگی زنان و تبعیض‌های جنسیتی با شیوه‌های دیگری قابل تحقق است.

فرهنگ تجاوز فرهنگی است که تجاوز و سایر خشونت‌های جنسی در آن امری شایع و فراگیر شود، اخبار مربوط به تجاوزها توسط افراد صاحب قدرت، رسانه‌ها و محصولات فرهنگی و اکثریت اعضای جامعه «بی‌اهمیت» قلمداد شوند. فرهنگ تجاوز از طریق استفاده از زبان جنسیت‌زده، شی‌ءانگاری بدن زن و بی‌اهمیت نشان دادن آزار و اذیت‌های جنسی گسترش می‌یابد. بدین ترتیب جامعه نسبت به امنیت و حقوق زنان بی‌تفاوت می‌شود. فرهنگ تجاوز یعنی سرزنش کردن قربانی و او را مقصر دانستن. فرهنگ تجاوز یعنی کودکان قربانی تجاوز را متهم کردن که از آزار و اذیت دیدن و مورد تجاوز قرار گرفتن لذت برده‌اند. فرهنگ تجاوز یعنی زمان زیادی را صرف کنیم برای پیدا کردن دلیل تجاوز و مقصر دانستن قربانی.

بررسی و تأملی در تیترهای خبری رسانههای رسمی و رسانههای غیررسمی پیرامون این اتفاق نشان میدهد که زنان در آن شب، نه زنان و افراد مستقل، بلکه دارای موجودیتی وابسته به نهاد خانواده تعریف شدند: آنهایی» که با مردان خانوادهشان پای به استادیوم گذاشتند، آنهایی که تحت مراقبت مردان خانوادهشان در فضای استادیوم ـ که نه حتی رسمیت بازیهای حضوری را در آن زمین داشت، نه به‌منزله صدور مجوز دائمی و رسمی برای حضورِ زین پسِ زنان بودـ حاضر شدند، آنهایی که جو استادیوم را معتدل کردند، آنهایی که ورودشان از بروز اغتشاشات احتمالی و فحاشیهای رکیک جلوگیری کرد، آنهایی که تصاویرشان در حالی که کودکشان را به آغوش داشتند و بازی را تماشا میکردند و غیره،استادیوم را زیباتر و ملایمتر کردند

از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی و به خصوص در ماه‌های گذشته عربستان سعودی، با «اصلاحاتی» غافلگیرکننده، از قالب کشوری که به مجامع بین‌المللی و جهانی و رسانه‌ها کم‌ترین پاسخ‌گویی از شرایط اجتماعی فعلی‌اش دارد و حضورش در مباحث و جنجال‌های خبری منحصر به اخبار اقتصادی و نفتی است، تبدیل به کشوری شد که با فواصل کوتاه مدت، اخباری متعدد درباره حقوق و شرایط نوین زنان سعودی در سرخط خبرهای بزرگ‌ترین خبرگزاری‌های جهان جای گرفت. آن چه که از نمای بیرونی این اصلاحات بر می‌آید، هدف اصلی و یک‌پارچه تلاش برای ایجاد برابری با نگاهی انتقادی را فراهم نیاورده است؛ البته که انکار منافع مستقیم و تأثیرگذار ناشی از این اصلاحات «نمایشی» و «گزینشی» برای زنان نیز، تهی از فایده و سوگیرانه بوده و می‌باید از جوانب دیگر و در مباحث دیگر مورد بحث و بررسی قرار گیرد، اما به نظر می‌رسد در دست‌یابی به برابری، باز هم فعالان مدنی، حاکمیت سعودی و مردم عامه در بازی «برابری نسبی» و «برخی که از برخی دیگر برابرترند»، خواسته و ناخواسته گرفتار آمده‌اند؛ و در این بین، آنانی که از دیگران برابرتر نیستند، به وضوح زنانی‌اند که نه در بطن یک اندرونی فوق لوکس که زنان را سراپا مطیع و مبتلا به مصرف‌زدگی تربیت می‌کند، بلکه از طبقه اجتماعی متفاوت‌تری برخاسته‌اند.

متلک‌های خیابانی، لمس بدنی، توهین به رانندگان زن و همچنین اذیت و آزار زنان در وسایل حمل‌ونقل عمومی از جمله مشکلاتی است که بیشتر زنان در طول روز با آن مواجه هستند و به یک پدیده عادی و مداوم تبدیل شده است. هرکدام از این مشکلات هم به‌نوعی آزاردهنده، واکنش‌ها و نگرش‌های متفاوتی را به همراه دارد اما اذیت و آزارهای ناشی از نشستن در وسایل حمل‌ونقل عمومی بحثی است که به سبب دربرگیری همه آحاد جامعه باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

بیدارزنی:‌ این مطلب ادامه گزارش«دختران دهه شصت از بلوغشان می‌گویند»، است که به بررسی تجربه‌های زنان از اولین رابطه جنسی و چگونگی مواجه آنان با پریود دخترانشان می‌پردازد.